Văn mẫu - Văn hay lớp 10

Trang sau  

Đề số 1: Vẻ đẹp tâm hồn và trí tuệ của người Hi Lạp thể hiện qua cảnh đoàn tụ gia đình của Uy-lít-xơ trong Uy-lít-xơ trở về (Trích Ô-đi-xê - sử thi Hi Lạp).

I-li-át và Ô-đi-xê là hai thiên sử thi nổi tiếng của Hi Lạp nói riêng và thế giới nói chung. Nếu như với I-li-át, Hô-me-rơ ngợi ca sức mạnh thể chất thì với Ô-đi-xê, người con của dòng sông Mê-lét lại hết lời ca tụng sức mạnh trí tuệ của người Hi Lạp.
Đề số 1: Vẻ đẹp tâm hồn và trí tuệ của người Hi Lạp thể hiện qua cảnh đoàn tụ gia đình của Uy-lít-xơ trong Uy-lít-xơ trở về (Trích Ô-đi-xê - sử thi Hi Lạp).

Đề số 2: Màu sắc sử thi trong nghệ thuật xây dựng nhân vật của đoạn trích Ra-ma buộc tội (Trích Ra-ma-ya-na - sử thi Ấn Độ).

Xây dựng nhân vật là một trong những phương diện thể hiện khá đậm nét đặc trưng thể loại của các văn bản văn học, đặc biệt đối với thể loại văn học dân gian như sử thi. Từ đoạn trích Ra-ma buộc tội (Trích sử thi Ra-ma-ya-na), chúng ta có thể có cái nhìn rõ hơn về điều này.
Đề số 2: Màu sắc sử thi trong nghệ thuật xây dựng nhân vật của đoạn trích Ra-ma buộc tội (Trích Ra-ma-ya-na - sử thi Ấn Độ).

Đề số 4: Tấm lòng nhân đạo của dân gian thể hiện Qua Truyện An Dương vương và Mị Châu - Trọng Thủy.

Đứng trước một thần thoại, truyền thuyết, hay một truyện có tích, người nghe, người đọc vốn thường chú ý hơn đến sự hấp dẫn của các lực lượng thần kì. Nhưng nếu nghiền ngầm cho kì, chúng ta sẽ thấy đằng sau mỗi hư cấu nghệ thuật đó là những bài học nhân sinh, những nghĩ suy mang đậm tinh thần nhân ái của người dân lao động. Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy là một trong những truyền thuyết thấm đượm tinh thần nhân văn, thể hiện sâu sắc tấm lòng nhân đạo của các tác giả dân gian.
Đề số 4: Tấm lòng nhân đạo của dân gian thể hiện Qua Truyện An Dương vương và Mị Châu - Trọng Thủy.

Đề số 8: Từ những kiến thức về truyện cổ tích Việt Nam, đặc biệt là qua việc học truyện cổ tích Tấm Cám, anh chị hiểu thế nào về những câu thơ sau đây của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm: Ta lớn lên bằng... Hoa của đất, người trồng cây dựng của

Từ thủa nằm nôi, mỗi chúng ta đã được mẹ, được bà trao cho niềm tin yêu cuộc sống từ những lời ru ầu ơ, từ những câu chuyện cổ tích, cổ tích từ bao đời nay luôn là điểm tựa tinh thần của con người, luôn nâng đỡ con người vượt lên mọi nỗi khổ đau trong cuộc đời, để đến với hạnh phúc trọn vẹn.
Đề số 8: Từ những kiến thức về truyện cổ tích Việt Nam, đặc biệt là qua việc học truyện cổ tích Tấm Cám, anh chị hiểu thế nào về những câu thơ sau đây của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm: Ta lớn lên bằng... Hoa của đất, người trồng cây dựng của

Đề số 9: Có ý kiến cho rằng: Nhân vật trong truyện cổ tích là hành động của nó. Anh (chị) hiểu ý kiến trên như thế nào? Chứng minh bằng các tác phẩm mà anh (chị) đã học.

Nếu như các nhân vật trong thần thoại và truyền thuyết chủ yếu được khắc họa bằng những chiến công thì các nhân vật trong cổ tích luôn được khắc họa bằng hành động. Vậy nên có ý kiến đã cho rằng: Nhân vật trong truyện cổ tích chính là hành động của nó.
Đề số 9: Có ý kiến cho rằng: Nhân vật trong truyện cổ tích là hành động của nó. Anh (chị) hiểu ý kiến trên như thế nào? Chứng minh bằng các tác phẩm mà anh (chị) đã học.

Đề số 12: Có ý kiến cho rằng: Cái gốc của ca dao hài hước, suy đến cùng, cũng là trữ tình, vì có yêu, có ghét, và đến một mức nào đó thì bật ra tiếng cười hài hước. Nêu ý kiến của anh (chị).

Trong Lẽ ghét thương, Nguyễn Đình Chiểu có viết: Phải chăng hay ghét cũng là hay thương. Theo cách tư duy của Nguyễn Đình Chiểu, chúng ta cũng có thể nói: Cái gốc của ca dao hài hước, suy đến cùng, cùng là trữ tình, vì có yêu, có ghét,... và đến một mức nào đó thì bật ra tiếng cười hài hước.
Đề số 12: Có ý kiến cho rằng: Cái gốc của ca dao hài hước, suy đến cùng, cũng là trữ tình, vì có yêu, có ghét, và đến một mức nào đó thì bật ra tiếng cười hài hước. Nêu ý kiến của anh (chị).

Đề số 13: Vẻ đẹp của người lao động thể hiện qua các bài ca dao than thân và yêu thương tình nghĩa đã học trong chương trình.

Bao đời nay, ca dao vẫn là tiếng hát thân thương, gần gũi nhất của mỗi tâm hồn người dân Việt Nam. Từ thuở nằm nôi, ai cũng được bà, được mẹ hát ru bằng những lời ca đầy yêu thương, tình nghĩa. Và cũng chính từ thuở đó, vẻ đẹp tâm hồn của người lao động xưa đã in dấu trong tâm khảm mỗi chúng ta.
Đề số 13: Vẻ đẹp của người lao động thể hiện qua các bài ca dao than thân và yêu thương tình nghĩa đã học trong chương trình.

Đề số 15: Phân tích truyện cười Tam đại con gà và Nhưng nó phải bằng hai mày để làm rõ các đặc trưng của thể loại truyện cười.

Trong các thể loại văn học dân gian, có lẽ truyện cười là loại truyện có dáng dấp nhỏ gọn, mini hơn cả. Nhưng không phải vì ít lời, ít chuyện mà sức hấp dẫn của nó kém đi. Bằng những đặc trưng cơ bản của thể loại mình, bao nhiêu năm qua, mỗi câu chuyện cười đã luôn mang đến người nghe, người đọc nhiều điều lý thú.
Đề số 15: Phân tích truyện cười Tam đại con gà và Nhưng nó phải bằng hai mày để làm rõ các đặc trưng của thể loại truyện cười.

Đề số 16: Người ta có thể rút ra nhiều bài học khác nhau từ một câu chuyện ngụ ngôn. Hãy làm sáng tỏ điều đó qua một truyện ngụ ngôn mà anh (chị) đã được học.

Trong các thể loại tự sự dân gian, có lẽ truyện ngụ ngôn là thể loại có mục đích giáo huấn nhiều hơn cả bởi lẽ từ một câu chuyện được kể, người ta có thể rút ra nhiều bài học khác nhau. Tìm hiểu truyện Kiến giết voi chúng ta sẽ rõ hơn điều đó.
Đề số 16: Người ta có thể rút ra nhiều bài học khác nhau từ một câu chuyện ngụ ngôn. Hãy làm sáng tỏ điều đó qua một truyện ngụ ngôn mà anh (chị) đã được học.

Đề số 19: Viết bài văn ngắn nêu suy nghĩ của anh (chị) về “nỗi thẹn” của Phạm Ngũ Lão được thể hiện qua câu thơ Tu thính nhân gian thuyết Vũ hầu (Luống thẹn tai nghe chuyện Vũ hầu (Thuật hoài - Tỏ lòng).

Đọc Thuật hoài của Phạm Ngũ Lão, từ nỗi thẹn của nhà thơ khi Tu thính nhân gian thuyết Vũ hầu (Luống thẹn tai nghe chuyện Vũ hầu) ta hiểu và thêm cảm phục về quan niệm sống tích cực của một nhân cách lớn.
Đề số 19: Viết bài văn ngắn nêu suy nghĩ của anh (chị) về “nỗi thẹn” của Phạm Ngũ Lão được thể hiện qua câu thơ Tu thính nhân gian thuyết Vũ hầu (Luống thẹn tai nghe chuyện Vũ hầu (Thuật hoài - Tỏ lòng).

Đề số 21: Qua những lời thơ Thuật hoài Tỏ Lòng, anh (chị) thấy hình ảnh trưng nam nhi thời Trần mang về đẹp như thế nào? Điều đó có ý nghĩa gì với thế hệ trẻ hôm nay và ngày mai?

Thời đại lịch sử nào cũng có những con người làm nên hình ảnh cho nó. Và nhà văn luôn là người mang vào các tác phẩm văn chương con người thời đại mình. Đó là lý do đọc Thuật hoài hay bất cứ sáng tác văn học thời Trần nào, chúng ta cũng có thể cảm nhận rõ ràng hình ảnh trang nam nhi - hình ảnh tuyệt đẹp của thời đại này.
Đề số 21: Qua những lời thơ Thuật hoài Tỏ Lòng, anh (chị) thấy hình ảnh trưng nam nhi thời Trần mang về đẹp như thế nào? Điều đó có ý nghĩa gì với thế hệ trẻ hôm nay và ngày mai?

Đề số 23: Phân tích, so sánh lời ca của “khách” kết thúc bài Phú sông Bạch Đằng với bài thơ Sông Bạch Đằng (Bạch Đằng giang) của Nguyễn sưởng (bản dịch): Mồ thù như núi, cỏ cây tươi... Nửa do sông núi, nửa do người.

Bạch Đằng là dòng sông ghi dấu nhiều chiến công trong lịch sử giữ nước của dân tộc. Trên Bạch Đằng giang, nhân dân Việt Nam đã chiến đấu và chiến thắng bao kẻ thù xâm lược - những tên đế quốc sừng sỏ nhất thời phong kiến.
Đề số 23: Phân tích, so sánh lời ca của “khách” kết thúc bài Phú sông Bạch Đằng với bài thơ Sông Bạch Đằng (Bạch Đằng giang) của Nguyễn sưởng (bản dịch): Mồ thù như núi, cỏ cây tươi... Nửa do sông núi, nửa do người.

Đề số 24: Phân tích bài Bạch Đằng giang phú (Phú sông Bạch Đằng (Trương Hán Siêu) để chứng minh cho nhận định trong sách giáo khoa: Bạch Đằng giang phú là đỉnh cao nghệ thuật của thể phú trong văn học trung đại Việt Nam.

Bạch Đằng giang phú là một trong những sáng tác văn học nổi bật thời Trần, hấp dẫn bao thế hệ người đọc bởi lòng tự hào dân tộc và tư tưởng nhân văn sâu sắc. Để thể hiện xúc cảm nghệ thuật của mình Trương Hán Siêu đã lựa chọn thể phú và thực sự thành công với thể văn đó.
Đề số 24: Phân tích bài Bạch Đằng giang phú (Phú sông Bạch Đằng (Trương Hán Siêu) để chứng minh cho nhận định trong sách giáo khoa: Bạch Đằng giang phú là đỉnh cao nghệ thuật của thể phú trong văn học trung đại Việt Nam.

Đề Số 25: Theo anh (chị) sự xuất hiện của nhân vật “khách” trong Bạch Đằng giang phú (Phú sông Bạch Đằng) có ý nghĩa gì? Phân tích nhân vật này để chứng minh.

Trong sự nghiệp văn học của mình, Trương Hán Siêu sáng tác không nhiều nhưng có lẽ chỉ cần một Bạch Đằng giang phú cũng đủ để làm nên tên tuổi của ông. Đọc bài ca, hầu hết mọi người đều chung ý nghĩ: nhân vật “khách” là sự phân thân của chính tác giả và sự xuất hiện của nhân vật này có ý nghĩa khá quan trọng.
Đề Số 25: Theo anh (chị) sự xuất hiện của nhân vật “khách” trong Bạch Đằng giang phú (Phú sông Bạch Đằng) có ý nghĩa gì? Phân tích nhân vật này để chứng minh.

Đề số 26: Một trong những nội dung lớn của văn học trung đại là nội dung yêu nước. Qua các sáng tác thơ phú thời Lý Trần (Vận nước - Pháp Thuận, Tỏ lòng - Phạm Ngũ Lão, Phú sông Bạch Đằng - Trương Hán Siêu, Hứng trở về - Nguyễn Trung Ngạn)

Có thể nói, cùng với cảm hứng nhân đạo, yêu nước là cảm hứng chủ đạo, xuyên suốt chiều dài lịch sử của văn học trung đại. Nhưng nếu như cảm hứng nhân đạo được thể hiện tập trung hơn cả ở giai đoạn cuối thế kỉ XVIII - đầu thế kỉ XIX thì cảm hứng yêu nước lại đậm nét hơn ở những thế kỉ XIII - XIV với những sáng tác tiêu biểu như Vận nước (Pháp Thuận), Tỏ lòng (Phạm Ngũ Lão), Phú sông Bạch Đằng (Trương Hán Siêu), Hứng trở về (Nguyễn Trung Ngạn).
Đề số 26: Một trong những nội dung lớn của văn học trung đại là nội dung yêu nước. Qua các sáng tác thơ phú thời Lý Trần (Vận nước - Pháp Thuận, Tỏ lòng - Phạm Ngũ Lão, Phú sông Bạch Đằng - Trương Hán Siêu, Hứng trở về - Nguyễn Trung Ngạn)

Đề số 32: Bàn về Bình Ngô đại cáo có nhận định: Bình Ngô đại cáo là một áng “thiên cổ hùng văn”. Anh (chị) hãy chứng minh nhận định trên.

Trong văn trung đại Việt Nam, Nguyễn Trãi là nhà văn chính luận lỗi lạc hơn cả. Ông để lại khối lượng văn chính luận khá đồ sộ, trong đó Bình Ngô đại cáo được coi là áng “thiên cổ hùng văn” bậc nhất trong văn học chữ Hán cổ điển nước ta.
Đề số 32: Bàn về Bình Ngô đại cáo có nhận định: Bình Ngô đại cáo là một áng “thiên cổ hùng văn”. Anh (chị) hãy chứng minh nhận định trên.

Đề số 41: Phân tích ý nghĩa của đoạn kết trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên (từ vương nghĩ Tử Văn đến nhà quan Phán sự) và lời bình cuối truyện (Từ Than ôi!... đến hết).

Trong diễn biến cốt truyện của mỗi câu chuyện, kết thúc là phần có quan trọng, mang nhiều ý nghĩa, thể hiện quan điểm, tư tưởng của nhà Văn. Với đoạn kết Chuyện chức phán sự đền Tản Viên và lời bình cuối truyện chúng ta sẽ hiểu rõ hơn điều đó.
Đề số 41: Phân tích ý nghĩa của đoạn kết trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên (từ vương nghĩ Tử Văn đến nhà quan Phán sự) và lời bình cuối truyện (Từ Than ôi!... đến hết).

Đề số 42: Kể lại Chuyện người con gái Nam xương, tác giả Nguyễn Dữ muốn để người đọc suy nghĩ những duyên cớ sâu xa khiến một con người dung hạnh như Vũ Nương bị dẫn tới chỗ không thể sống được nữa.

Tác phẩm văn học luôn là tấm gương phản ánh cuộc sống, là người thư ký trung thành của thời đại (Ban-zắc). Thông qua tác phẩm văn học, ta hiểu hơn về thời đại trong tác phẩm, về những con người, những số phận trong đó.
Đề số 42: Kể lại Chuyện người con gái Nam xương, tác giả Nguyễn Dữ muốn để người đọc suy nghĩ những duyên cớ sâu xa khiến một con người dung hạnh như Vũ Nương bị dẫn tới chỗ không thể sống được nữa.

Đề số 45: Phân tích cấu trúc cân đối của các câu thơ sau và chỉ ra ý nghĩa, vẻ đẹp của chúng: Ta dại, ta tìm nơi vắng vẻ,.. Dắng dỏi cầm ve, lầu tịch dương. (Cảnh ngày hè - Nguyễn Trãi).

Trong văn học trung đại, sự cân đối trong cấu trúc của các câu thơ, lời văn luôn được những người nghệ sĩ quan tâm về thể hiện khá đậm nét ở các sáng tác của mình. Thực chất, chúng cũng mang đến mỗi văn bản những vẻ đẹp và ý nghĩa nhất định.
Đề số 45: Phân tích cấu trúc cân đối của các câu thơ sau và chỉ ra ý nghĩa, vẻ đẹp của chúng: Ta dại, ta tìm nơi vắng vẻ,.. Dắng dỏi cầm ve, lầu tịch dương. (Cảnh ngày hè - Nguyễn Trãi).

Đề số 46: Huy Cận đã viết: Sống vững chãi bốn ngàn năm sừng sững... Sống hiên ngang mà nhân ái, chan hoà. Những câu thơ trên có thể gợi cho anh (chị) hiểu thêm điều gì về nội dung của văn học Việt Nam nói chung và văn học trung đại nói riêng?...

Có thể nói lịch sử văn học Việt Nam luôn gắn liền với lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước suốt bốn ngàn năm qua. Hình ảnh Lưng đeo gươm, tay mềm mại bút hoa là hình ảnh thật đẹp về các tác giả văn học.
Đề số 46: Huy Cận đã viết: Sống vững chãi bốn ngàn năm sừng sững... Sống hiên ngang mà nhân ái, chan hoà. Những câu thơ trên có thể gợi cho anh (chị) hiểu thêm điều gì về nội dung của văn học Việt Nam nói chung và văn học trung đại nói riêng?...

Đề số 47: Phân tích giá trị của những từ Hán Việt trong bài thơ Thăng Long thành hoài cổ của Bà Huyện Thanh Quan: Tạo hóa gây chi cuộc hý trường,... Cảnh đấy người đây luống đoạn trường.

Nếu lâu đài ngôn ngữ thơ Bà chúa thơ Nôm, Hồ Xuân Hương bởi những động từ chỉ hành động, tính từ chỉ phẩm chất và tri thức hết sức nôm na thì tháp ngà thơ Bà Huyện Thanh Quan lại chỉ được kiến tạo bằng những danh từ mà phần lớn là danh từ Hán Việt.
Đề số 47: Phân tích giá trị của những từ Hán Việt trong bài thơ Thăng Long thành hoài cổ của Bà Huyện Thanh Quan: Tạo hóa gây chi cuộc hý trường,... Cảnh đấy người đây luống đoạn trường.

Đề số 48: Phân tích giá trị biểu cảm của hai câu thơ sau: Lom khom dưới núi tiều vài chú, Lác đác bên sông chợ mấy nhà. (Qua Đèo Ngang - Bà Huyện Thanh Quan)

Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan xưa nay vẫn được coi là một bài thơ Nôm đường luật mẫu mực. Bài thơ với mỗi câu thơ đều có một sự đăng đối hoàn chỉnh nhưng lại đưa được vào đó phong vị cuộc sống gần gũi, chân thực và nỗi niềm tâm sự sâu lắng.
Đề số 48: Phân tích giá trị biểu cảm của hai câu thơ sau: Lom khom dưới núi tiều vài chú, Lác đác bên sông chợ mấy nhà. (Qua Đèo Ngang - Bà Huyện Thanh Quan)

Đề số 50: Phân tích giá trị nhân đạo thể hiện trong đoạn trích Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ (Trích Chinh phụ ngâm).

Thế kỉ XVIII là thế kỉ hình ảnh người phụ nữ được thể hiện nhiều nhất trong văn học trung đại. Một điều đặc biệt là cảm hứng về người phụ nữ luôn gắn liền với cảm hứng nhân đạo. Đoạn trích Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ cho ta thấy rõ điều đó.
Đề số 50: Phân tích giá trị nhân đạo thể hiện trong đoạn trích Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ (Trích Chinh phụ ngâm).

Đề số 51: Chỉ ra và phân tích hiệu quả của thủ pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn thơ dưới đây: Lòng này gửi gió đông có tiện?... Nỗi nhớ chàng đau đáu nào xong. (Chinh phụ ngâm - Nguyễn Gia Thiều; bản dịch của Đoàn Thị Điểm).

Cùng viết về đề tài số phận người phụ nữ Việt Nam trong xã hội cũ nhưng nếu như Truyện Kiều của Nguyễn Du xây dựng được cuộc đời và số phận của những người phụ nữ tài hoa bạc mệnh, như Thúy Kiều, Đạm Tiên, Tiểu Thanh từ đó khái quát chung về những người tài hoa bạc mệnh thi đọc Chinh phụ ngâm của Nguyễn Gia Thiều, bản dịch Đoàn Thị Điểm ta bắt gặp số phận bất hạnh của người chinh phụ trong cuộc chiến tranh phong kiến tương tàn.
Đề số 51: Chỉ ra và phân tích hiệu quả của thủ pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn thơ dưới đây: Lòng này gửi gió đông có tiện?... Nỗi nhớ chàng đau đáu nào xong. (Chinh phụ ngâm - Nguyễn Gia Thiều; bản dịch của Đoàn Thị Điểm).

Đề số 54: Phân tích tâm sự của Nguyễn Du trong bài Độc Tiểu Thanh kí.

Không phải đến Nguyễn Du cảm hứng về thân phận con người mới xuất hiện trong văn học Việt Nam nhưng một điều chắc chắn là chỉ đến nhà thơ, cuộc đời, số phận con người mới trở thành cảm hứng chủ đạo, thành chủ đề xuyên suốt các trang viết và gợi trong tác giả nhiều tâm sự sâu sắc.
Đề số 54: Phân tích tâm sự của Nguyễn Du trong bài Độc Tiểu Thanh kí.

Đề số 57: Nét mới trong nghệ thuật xây dựng nhân vật Từ Hải trong Chí khí anh hùng (Trích Truyện Kiều)? Ý nghĩa của hình tượng nhân vật này.

Người anh hùng Từ Hải là một sáng tạo đặc sắc của Nguyễn Du về phương diện cảm hứng sáng tạo và nghệ thuật miêu tả. Qua đoạn trích Chí khí anh hùng trích từ Truyện Kiều, có thể nhận thấy nhiều nét mới trong nghệ thuật xây dựng nhân vật cũng như ý nghĩa của hình tượng nhân vật này.
Đề số 57: Nét mới trong nghệ thuật xây dựng nhân vật Từ Hải trong Chí khí anh hùng (Trích Truyện Kiều)? Ý nghĩa của hình tượng nhân vật này.

Đề số 58: Từ các đoạn trích Truyện Kiều đã học, hãy nhận xét khái quát về nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật của Nguyễn Du.

Có người cho rằng Truyện Kiều là “tập đại thành” về nghệ thuật của Nguyễn Du. Điều này quả không sai bởi lẽ viết Truyện Kiều, Nguyễn Du đã dụng tâm, dụng công rất nhiều khi lựa chọn, sử dụng các biện pháp nghệ thuật. Và một trong những thành công của nhà thơ khi xây dựng nhân vật là nghệ thuật miêu tả tâm lí.
Đề số 58: Từ các đoạn trích Truyện Kiều đã học, hãy nhận xét khái quát về nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật của Nguyễn Du.

Đề số 59: Giá trị nhân đạo trong Truyện Kiều - Nguyễn Du.

Không phải đến Nguyễn Du, tinh thần nhân đạo mới được phổ vào văn chương nghệ thuật nhưng có thể khẳng định từ khi phôi thai nền văn học tiếng Việt, tinh thần nhân bản được kết tinh đậm nét nhất ở tác giả này. Và Truyện Kiều là một trong những sáng tác tiêu biểu mang nặng giá trị nhân đạo hơn cả.
Đề số 59: Giá trị nhân đạo trong Truyện Kiều - Nguyễn Du.

Đề số 60: Đại thi hào Nguyễn Du đã từng tâm sự: Thôn ca sơ học tang ma ngữ (Học được tiếng nói của người trồng dâu, trồng gai). Hãy minh họa bằng các đoạn trích đã học trong Truyện Kiều.

Trong một nhận định của mình, nhà nghiên cứu văn học Đỗ Bình Trị.có kết luận: “nhà văn học văn từ truyện cổ tích, nhà thơ học thơ từ ca dao”. Không phải đến thời hiện đại, nguyên lí văn học dân gian mới có sức ảnh hưởng đến văn học -viết mới được thừa nhận.
Đề số 60: Đại thi hào Nguyễn Du đã từng tâm sự: Thôn ca sơ học tang ma ngữ (Học được tiếng nói của người trồng dâu, trồng gai). Hãy minh họa bằng các đoạn trích đã học trong Truyện Kiều.

Đề số 61: Viết bài ngắn (khoảng 20 câu) nêu cảm nhận về vẻ đẹp của người phụ nữ qua hai tác phẩm Truyện Kiều và Chuyện người con gái Nam xương.

Trong nền văn học trung đại Việt Nam, có một mảnh đề tài tuy được sáng tác không nhiều nhưng để lại những tác phẩm có giá trị, đó là mảng đề tài viết về người phụ nữ. Qua những tác phẩm ấy ta không chỉ hiểu và cảm thông cho số phận bất hạnh mà còn thấy được thái độ ngợi ca sâu sắc của các tác giả trung đại về vẻ đẹp của họ. Truyện Kiều của Nguyễn Du và Chuyện người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ là những tác phẩm như thế.
Đề số 61: Viết bài ngắn (khoảng 20 câu) nêu cảm nhận về vẻ đẹp của người phụ nữ qua hai tác phẩm Truyện Kiều và Chuyện người con gái Nam xương.

Đề số 62: Cảm nhận của anh (chị) về số phận của người phụ nữ trong xã hội cũ qua một số tác phẩm văn học trung đại đã học: Độc Tiểu Thanh kí (Nguyễn Du), Chinh phụ ngâm (Đặng Trần Côn - Đoàn Thị Điểm), Cung oán ngâm (Nguyễn Gia Thiều).

Số phận người phụ nữ dưới chế độ phong kiến xưa là vậy. Họ đâu được tự quyết định số phận của mình. Cuộc đời của những người phụ nữ không khi nào được vui vẻ, hạnh phúc chưa bao giờ đến với họ.
Đề số 62: Cảm nhận của anh (chị) về số phận của người phụ nữ trong xã hội cũ qua một số tác phẩm văn học trung đại đã học: Độc Tiểu Thanh kí (Nguyễn Du), Chinh phụ ngâm (Đặng Trần Côn - Đoàn Thị Điểm), Cung oán ngâm (Nguyễn Gia Thiều).

Đề số 64: Anh (chị) hãy tự đặt mình vào vị trí của người đưa tiễn nhìn theo cánh buồm dần xa và dòng sông chảy vào cõi trời để cảm nhận tâm tình của thi nhân trong Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.

Bài thơ Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng Lý Bạch viết trong lần đưa tiễn Mạnh Hạo Nhiên tại lầu Hoàng Hạc đã thể hiện sâu sắc tâm tình của thi nhân đối với người bạn của mình.
Đề số 64: Anh (chị) hãy tự đặt mình vào vị trí của người đưa tiễn nhìn theo cánh buồm dần xa và dòng sông chảy vào cõi trời để cảm nhận tâm tình của thi nhân trong Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng.

Đề số 65: Viết đoạn văn trình bày cảm nhận của anh (chị) về tình bạn của hai thi nhân trong Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng (Lý Bạch). Liên hệ với tình bạn trong cuộc sống, lao động, học tập của anh (chị).

Tình bạn là một trong những tình cảm cao quý nhất trong cuộc đời con người. Văn chương đã có bao thơ từ ca phú cùng thể hiện chủ đề này. Đọc Bạn đến chơi nhà ,Khóc Dương Khuê (Nguyễn Khuyến), Nhớ bạn phương trời (Trần Tế Xương), người ta có thể cảm nhận được sự thiêng liêng của tình bạn - tình người trong đó.
Đề số 65: Viết đoạn văn trình bày cảm nhận của anh (chị) về tình bạn của hai thi nhân trong Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng (Lý Bạch). Liên hệ với tình bạn trong cuộc sống, lao động, học tập của anh (chị).

Đề số 66: Có ý kiến cho rằng: Bài thơ (“Thu hứng”) tuy không miêu tả trực tiếp tình hình xã hội nhưng vẫn có ý nghĩa hiện thực rộng lớn. Nêu ý kiến của anh (chị).

Đỗ Phủ là nhà thơ hiện thực vĩ đại của Trung Quốc. Mỗi sáng tác của ông là một bức tranh hiện thực sinh động và chân xác. Riêng Thu hứng, tuy không trực tiếp miêu tả tình hình xã hội nhưng qua bức tranh cảnh vật và bức tranh tâm trạng của thi nhân, người đọc ít nhiều hình dung được bức tranh hiện thực thời đại ông.
Đề số 66: Có ý kiến cho rằng: Bài thơ (“Thu hứng”) tuy không miêu tả trực tiếp tình hình xã hội nhưng vẫn có ý nghĩa hiện thực rộng lớn. Nêu ý kiến của anh (chị).

Đề số 71: Dựa vào đoạn trích Hồi trống cổ Thành (Trích Tam quốc diễn nghĩa), hãy viết bài văn ngắn phát biểu cảm nghĩ về hai câu thơ tác giả viết ở cuối hồi. An đắc khoái nhân như Dực Đức....

Đọc Tam quốc, đặc biệt là Hồi trống Cổ Thành, chúng ta đều có thể cảm nhận rõ ràng sự cương trực, trung nghĩa của Trương Phi. Tính cách đó được nhà văn lựa chọn và thể hiện trong rất nhiều chi tiết đặc sắc.
Đề số 71: Dựa vào đoạn trích Hồi trống cổ Thành (Trích Tam quốc diễn nghĩa), hãy viết bài văn ngắn phát biểu cảm nghĩ về hai câu thơ tác giả viết ở cuối hồi. An đắc khoái nhân như Dực Đức....

Đề số 72: Viết một đoạn văn ngắn so sánh tính cách nhân vật Trương Phi và Quan Công qua Hồi trống cổ Thành (Trích Tam quốc diễn nghĩa của La Quán Trung).

Trương Phi và Quan Công là hai trong số các nhân vật chính trong tiểu thuyết Tam quốc diễn nghĩa nổi tiếng, về đức độ của hai nhân vật này, ở bài thơ Tức cảnh, Hồ Chí Minh đã ngợi ca: Thu sao xảo họa Trương Phi tượng - Xích nhật trường minh Quan Vũ tâm (Cành lá khéo in hình Dực Đức - vầng hồng sáng mãi dạ Quan Công).
Đề số 72: Viết một đoạn văn ngắn so sánh tính cách nhân vật Trương Phi và Quan Công qua Hồi trống cổ Thành (Trích Tam quốc diễn nghĩa của La Quán Trung).

Đề số 73: Qua đoạn trích từ Tam quốc diễn nghĩa, nêu nhận xét về lối kể chuyện và khắc họa tính cách nhân vật của tiểu thuyết cổ điển Trung Quốc.

Tam quốc diễn nghĩa là truyện lịch sử xuất hiện đầu tiên và trở thành lá cờ đầu của tiểu thuyết giảng sử (chữ dùng của Lỗ Tấn) Trung Quốc. Có thể nói, để thiên truyện đi vào lòng người đọc bao thế hệ, La Quán Trung đã dụng công rất nhiều trong lối kể chuyện và khắc họa nhân vật.
Đề số 73: Qua đoạn trích từ Tam quốc diễn nghĩa, nêu nhận xét về lối kể chuyện và khắc họa tính cách nhân vật của tiểu thuyết cổ điển Trung Quốc.

Đề số 75: Nhận xét về hình thức nghệ thuật của một tác phẩm văn học, có ý kiến: Hình thức hay là hình thức sáng tạo, sinh động, phù hợp nhất với nội dung, có sức biểu hiện nội dung hùng hồn nhất....

Mỗi tác phẩm là một phát minh về hình thức và một khám phá về nội dung (Lê-ô-nít Lê-ô-nốp). Bên cạnh một nội dung sâu sắc, hình thức là một yếu tố quan trọng không thể thiếu làm nên giá trị tác phẩm.
Đề số 75: Nhận xét về hình thức nghệ thuật của một tác phẩm văn học, có ý kiến: Hình thức hay là hình thức sáng tạo, sinh động, phù hợp nhất với nội dung, có sức biểu hiện nội dung hùng hồn nhất....

Đề số 76: Trong bài Tiếng nói của văn nghệ, Nguyễn Đình Thi có viết: Một bài thơ hay không bao giờ ta đọc qua một lần mà bỏ xuống được. Ta sẽ dừng tay trên trang giấy đáng lẽ lật đi, và đọc lại bài thơ.

Trong bài Tiếng nói của văn nghệ, Nguyễn Đình Thi có viết: Một bài thơ hay không bao giờ ta đọc một lần mà bỏ xuống được. Ta sẽ dừng tay trên trang giấy đáng lẽ lật đi, và đọc lại bài thơ. Tất cả tâm hồn chúng ta đọc...
Đề số 76: Trong bài Tiếng nói của văn nghệ, Nguyễn Đình Thi có viết: Một bài thơ hay không bao giờ ta đọc qua một lần mà bỏ xuống được. Ta sẽ dừng tay trên trang giấy đáng lẽ lật đi, và đọc lại bài thơ.

Đề số 83: Viết đoạn văn bình luận theo chủ đề: Mọi người lao động trong xã hội hiện đại đều phải có trình độ văn hóa tương ứng với kỹ thuật công nghệ hiện đại.

Xã hội hiện đại là xã hội mà nền sản xuất đều dựa trên kỹ thuật công nghệ hiện đại. Mọi người lao động trong xã hội hiện đại đều phải có trình độ văn hóa tương ứng với kỹ thuật công nghệ hiện đại.
Đề số 83: Viết đoạn văn bình luận theo chủ đề: Mọi người lao động trong xã hội hiện đại đều phải có trình độ văn hóa tương ứng với kỹ thuật công nghệ hiện đại.

Đề số 93: Từ câu chuyện về Hưng Đạo vương Trần Quốc Tuấn (Trích Đại Việt sử kí toàn thư) và Thái sư Trần Thủ Độ (trích Đại Việt sử kí toàn thư), anh chị có suy nghĩ gì về nhân cách và vai trò của người lãnh đạo trong cuộc sống hiện nay.

Thời phong kiến, nhiều danh sĩ đã trở thành ẩn sĩ. Họ không màng danh lợi, coi địa vị xã hội chỉ là thứ dây buộc vào người. Đó là lý do khiến họ thường lánh mình về nơi thôn quê hẻo lánh để không phải chen chân trong vòng danh lợi.
Đề số 93: Từ câu chuyện về Hưng Đạo vương Trần Quốc Tuấn (Trích Đại Việt sử kí toàn thư) và Thái sư Trần Thủ Độ (trích Đại Việt sử kí toàn thư), anh chị có suy nghĩ gì về nhân cách và vai trò của người lãnh đạo trong cuộc sống hiện nay.

Đề số 98: Trong một lần nói chuyện với học sinh, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: Có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó. Suy nghĩ của anh (chị) về câu nói đó.

Nhân tài thiếu hụt nhất trong bất kỳ tổ chức nào chính là người có đức và có tài, mà trước hết là đức. Việc theo đuổi đức tài luôn là vấn đề được quan tâm coi trọng từ xưa tới nay, không chỉ ở các nước phương Đông mà cả phương Tây nữa.
Đề số 98: Trong một lần nói chuyện với học sinh, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: Có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó. Suy nghĩ của anh (chị) về câu nói đó.

Đề số 99: Trong lớp anh (chị) có một số bạn gặp khó khăn trong đời sống nên chểnh mảng học tập. Các bạn đó thường mượn câu tục ngữ Cái khó bó cái khôn để tự biện hộ, Theo anh (chị), nên hiểu câu tục ngữ này như thế nào?

Những khó khăn trong cuộc sống thường hạn chế việc phát huy khả năng của con người. Từ thực tế đó, dân gian đã đúc kết nên câu tục ngữ: Cái khó bó cái khôn.
Đề số 99: Trong lớp anh (chị) có một số bạn gặp khó khăn trong đời sống nên chểnh mảng học tập. Các bạn đó thường mượn câu tục ngữ Cái khó bó cái khôn để tự biện hộ, Theo anh (chị), nên hiểu câu tục ngữ này như thế nào?
Trang sau  

Bài học nổi bật nhất

Đề thi lớp 10 mới cập nhật