Đề số 9: Có ý kiến cho rằng: Nhân vật trong truyện cổ tích là hành động của nó. Anh (chị) hiểu ý kiến trên như thế nào? Chứng minh bằng các tác phẩm mà anh (chị) đã học

• Bài học cùng chủ đề:
• Đề số 8: Từ những kiến thức về truyện cổ tích Việt Nam, đặc biệt là qua việc học truyện cổ tích Tấm Cám, anh chị hiểu thế nào về những câu thơ sau đây của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm: Ta lớn lên bằng... Hoa của đất, người trồng cây dựng của
• Đề số 7: Phân tích Tấm Cám để làm rõ các đặc trưng của truyện cổ tích thần kì.
• Đề số 6: Theo anh (chị), dân gian ta đã gửi gắm ước mơ gì qua sự trở về của nhân vật Tấm trong truyện cổ tích Tấm Cám?
• Ngữ pháp tiếng anh hay nhất

Bài làm

Nếu như các nhân vật trong thần thoại và truyền thuyết chủ yếu được khắc họa bằng những chiến công thì các nhân vật trong cổ tích luôn được khắc họa bằng hành động. Vậy nên có ý kiến đã cho rằng: Nhân vật trong truyện cổ tích chính là hành động của nó.

Như chúng ta đều thấy, hầu hết các nhân vật trong truyện cổ tích thường không có tên, không có ngoại hình và càng không có nội tâm. Họ xuất hiện , trong không gian và thời gian không xác định, Truyện nào họ cũng xuất hiện từ ngày xửa, ngày xưa, đã lâu lắm rồi và một làng nọ hay ở một khu rừng nọ. Tất cả những gì người đọc, người nghe cảm nhận được về họ chỉ là hành động. Có lẽ đó là lí do đưa đến ý kiến: Nhân vật trong truyện cổ tích chính là hành động của nó.

Thật vậy, từ những câu chuyện Bầy chim thiên Nga, Chú lính chì dũng cảm, Chú bé Tí Hon ở nước ngoài đến những câu chuyện cổ tích Việt Nam như Sọ Dừa, Thạch Sanh, Cây khế, Tấm Cám... ta đều thấy sự hiện diện của các nhân vật đều được đánh dấu bằng hành động; Chính hành động là hoạt động ghi nhớ sự tồn tại của các nhân vật trong mỗi câu chuyện của mình. Trong câu chuyện cổ tích cùng tên, chân dung nhân vật Thạch Sanh được khắc họa bằng các hành động bắn đại bác, giết xà tinh, chằn tinh, cứu công chúa Quỳnh Nga và con vua Thủy tề, Hình tượng nhân vật Sọ Dừa (cục thịt) được thể hiện bằng các hành động lạ thường: đi chăn trâu, thổi sáo... Các nhân vật cổ tích thể hiện sự tồn tại của mình bằng các hành động và ngược lại chính các hành động đó làm nên sức sống cho các nhân vật.

Nhưng trong cổ tích, không phải hành động nào của nhân vật cũng được các tác giả thuật lại, kể lại trong câu chuyện. Chỉ những hành động có ý nghĩa, thể hiện tư tưởng, chủ đề của truyện mới được các tác giả lựa chọn và trao cho các nhân vật của mình. Trong Tấm Cám, tác giả dân gian không kể kĩ Tấm chăn trâu ra sao, gội đầu thế nào... bởi lẽ các hành động đó không tập trung khắc hoạ nhân vật và thể hiện tư tưởng, chủ đề của truyện, Người bình dân để Tấm. khóc rất nhiều lần mỗi khi bị mẹ con Cám ức hiếp. Hành động khóc cứ lặp đi lặp lại thể hiện sự yếu đuối của Tấm trong chặng một của câu chuyện. Nhưng đến chặng thứ hai khi nhân vật phải liên tục đương đầu với sự thảm hại dã man, tàn khốc của mẹ con Cám, các tác giả dân gian đã trao cho Tấm những hành động ứng đối liên tiếp. Dì ghẻ chặt gốc cau khiến Tấm chết, Tấm hóa thành vàng anh, ngày ngày bay vào cung quấn quýt bên vua và mắng Cám: Phơi áo chồng tao, phơi lao phơi sào, chớ phơi bờ rào, rách áo chồng tao. Mẹ con Cám giết vàng anh, Tấm lại hóa thân thành hai cây xoan đào tươi tốt. Mẹ con Cám chặt xoan đào làm khung cửi, khung cửi nguyền rủa Cám:

Cót ca cót két,
         Lấy tranh chồng chị,
    Chị khoét mắt ra.

Đến khi mẹ con Cám đốt khung cửi, từ đống tro đó lại mọc lên cây thị có một quả vàng ươm. Tất cả những hành động biến hóa của Tấm trước hết thể hiện sức sống mãnh liệt của nhân vật, hơn nữa, chúng thể hiện sức chiến đấu phi thường, quyết liệt của cái thiện trước sự lấn lướt của cái ác.

Ngược lại với các hành động thể hiện sức sống mãnh liệt của Tấm là các hành động hủy diệt, triệt tiêu sự sống của mẹ con Cám. Mẹ con Cám liên tiếp hãm hại Tấm bằng những hành động dã man nhất: chặt gốc cau khiến nàng ngã chết, giết chim vàng anh để ăn thịt, chặt hai cây xoan đào làm khung cửi, đốt khung cửi. Những hành động đó khắc họa một cách-sâu sắc tâm địa độc ác, thủ đoạn tàn bạo của mẹ con Cám. Đồng thời, chúng cùng thể hiện sự áp đảo của cái ác trong sự đối đầu với cái thiện.

Từ hành động của các nhân vật trong truyện cổ tích Tấm Cám, chúng ta có thể ít nhiều hình dung được vai trò, tầm quan trọng của chúng trong việc thể hiện, khắc họa hình tượng các nhân vật. Đối với người đọc, trước mỗi câu chuyện cổ tích, để nhận diện chính xác chân dung các nhân vật trong đó, chúng ta nên chú ý tới hành động mà các nhân vật đó đã thực hiện. Có như thế, bản chất nhân vật mới được nắm bắt một cách chính xác.

Sau này, trong các sáng tác văn học viết, các nhà văn cũng đã xây dựng nhân vật của mình bằng các hành động. Nhưng có lẽ chỉ ở truyện cổ tích, nhân vật mới đích thực là hành động của nó.

Trên đây là bài học "Đề số 9: Có ý kiến cho rằng: Nhân vật trong truyện cổ tích là hành động của nó. Anh (chị) hiểu ý kiến trên như thế nào? Chứng minh bằng các tác phẩm mà anh (chị) đã học" mà dayhoctot.com muốn gửi tới các em. Để rèn luyện về kỹ năng làm bài thi và kiểm tra các em tham khảo tại chuyên mục "Đề thi học kì 2 lớp 10" nhé.

Nếu thấy hay, hãy chia sẻ tới bạn bè để cùng học và tham khảo nhé! Và đừng quên xem đầy đủ các bài Soạn Văn Lớp 10 của dayhoctot.com.

• Từ khóa:
• Lớp 10
• Ngữ Văn Lớp 10
• Môn Ngữ Văn
• Nghị luận xã hội lớp 10
• Văn mẫu lớp 10