Giải bài 86 trang 156 SGK Đại số 10 nâng cao

Với giá trị nào của a, các hệ phương trình sau có nghiệm

 Với giá trị nào của a, các hệ phương trình sau có nghiệm

a) 

\(\left\{ \matrix{
{x^2} - 5x + 6 < 0 \hfill \cr
ax + 4 < 0 \hfill \cr} \right.\)

b)

\(\left\{ \matrix{
4x + 1 < 7x - 2 \hfill \cr
{x^2} - 2ax + 1 \le 0 \hfill \cr} \right.\)

Đáp án

a) Bất phương trình đầu của hệ có nghiệm là 2 < x < 3

Bất phương trình thứ hai của hệ tương đương với bất phương trình: ax < -4

+ Nếu a = 0 thì bất phương trình này vô nghiệm. Do đó, hệ vô nghiệm.

+ Nếu a > 0 thì nghiệm của phương trình là \(x <  - {4 \over a}\)

Vì \( - {4 \over a} < 0\) nên hệ vô nghiệm.

+ Nếu a < 0 thì nghiệm của bất phương trình này là \(x >  - {4 \over a}\)

Hệ có nghiệm khi và chỉ khi: 

\(\left\{ \matrix{
a < 0 \hfill \cr
- {4 \over a} < 3 \hfill \cr} \right. \Leftrightarrow a < - {4 \over 3}\)

Vậy hệ có nghiệm khi và chỉ khi: \(a <  - {4 \over a}\)

b) Bất phương trình đầu của hệ có nghiệm là x > 1

Xét bất phương trình thứ hai của hệ:

Ta có: Δ’= a2 – 1

Nếu Δ’= 0 ⇔ a = ± 1

+ Với a = 1, nghiệm của bất phương trình là x = 1

Do đó, hệ vô nghiệm.

+ Với a = -1, nghiệm của bất phương trình là x = -1

Nếu Δ’ < 0 hay -1 < a < 1 thì bất phương trình này vô nghiêm.

Do đó, hệ vô nghiệm.

Nếu Δ’ > 0 hay a < -1 hoặc a > 1 thì tam thức ở vế trái của bất phương trình có hai nghiệm phân biệt x1, x2.

Nghiệm của bất phương trình này là: x1 ≤ 1  ≤ x2  (giả sử x1 < x2)

Theo định lý Vi-ét, ta có: x1x2 = 1 và x1 + x2 = 2a

+ Nếu a < -1 thì cả hai nghiệm x1 và  x2 đều âm. Do đó, hệ đã cho vô nghiệm.

+ Nếu a > 1 thì hai nghiệm x1 và x2 đều dương. Ngoài ra vì x1x2 = 1 và x1 ≠ x2 nên x1 < 1 < x2.

Do đó, hệ có nghiệm.

Các bài học liên quan
Bài 1 trang 161 SGK Đại số 10 Nâng cao
Bài 3 trang 168 SGK Đại số 10 Nâng cao
Bài 7 trang 168 SGK Đại số 10 Nâng cao

Bài học nổi bật nhất

Đề thi lớp 10 mới cập nhật