Có ý kiến cho rằng: “Văn học cổ nước ta thể hiện lòng yêu nước nồng nàn, tinh thần tự hào dân tộc sâu sắc”. Dựa vào những tác phẩm văn học cổ mà em đã học và đọc thêm trong chương trình Văn lớp 9, em hãy làm sáng tỏ ý kiến trên

Truyền thống yêu nước, giữ nước và tinh thần tự hào dân tộc sâu sắc của dân tộc ta vốn có sẵn từ bao đời nay. Truyền thống đó truyền đời từ cha ông chúng ta cho đến thế hệ con cháu sau này.

BÀI LÀM

Truyền thống yêu nước, giữ nước và tinh thần tự hào dân tộc sâu sắc của dân tộc ta vốn có sẵn từ bao đời nay. Truyền thống đó truyền đời từ cha ông chúng ta cho đến thế hệ con cháu sau này. Niềm tự hào dân tộc và lòng yêu nước đó được in đậm trên những áng văn thơ cổ bất hủ: Hịch tướng sĩ của Trần Quốc Tuấn, Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi, Sông núi nước Nam của Lý Thường Kiệt... và một số những tác phẩm khác.

Nhân dân ta luôn tự hào mình là một dân tộc “con Rồng, cháu Tiên”, một dân tộc có lòng yêu nước sâu sắc, lòng tự hào về nền độc lập, như Lý Thường Kiệt đã viết:

“Sông núi nước Nam vua Nam ở
Rành rành định phận ở sách trời”

Đây cũng là lời khẳng định, lời tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước Đại Việt ta. Đất nước ta, dân tộc ta là một đất nước tự do có thể sánh vai cùng các nước đại bang khác. Đất nước ta đã được độc lập, tự do thì không một nước ngoại bang nào được xâm phạm, sách trời cũng đã ghi như thế. Song song với niềm tự hào độc lập dân tộc là niềm tự hào về văn hóa, phong tục của dân tộc ta trong tác phẩm Bình Ngô đại cáo Nguyễn Trãi đã viết:

Như nước Đại Việt ta từ trước
Vốn xưng nền văn hiến đã lâu
Núi sông bờ cõi đã chia
Phong tục Bắc Nam cũng khác.

Nước Việt ta tuy là một nước nhỏ về diện tích nhưng cũng có một nền văn hóa riêng. Nền văn hóa đó được duy trì rất lâu. Bên cạnh đó còn có niềm tự hào về những chiến công anh dũng của nhân dân ta.

Cửa Hàm Tử bắt sống Toa Đô
Sông Bạch Đằng giết tươi Ô Mã

Toa Đô và Ô Mã là hai tướng giỏi của quân Minh, thế nhưng đứng trước những vị anh hùng của dân tộc ta, chúng chỉ là những kẻ tầm thường bị giết chết, bị bắt sống. Qua đó ta thấy được sức mạnh của quân và dân ta. Tinh thần tự hào dân tộc sâu sắc của thế hệ còn thể hiện ở sự tự hào về những vị anh hùng bất khuất. Người anh hùng áo vải Quang Trung đã phá tan đạo quân Thanh. Người anh hùng Ngô Quyền đã ghi chiến công oanh liệt trên sông Bạch Đằng, ông đã chôn vùi bao đạo quân, chiến thuyền, khí giới của giặc xuống lòng sông. Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn ba lần cầm quân chống giặc Nguyên Mông đem lại hòa bình cho đất nước. Một loạt hình ảnh của những người anh hùng đó được ghi mãi vào trong sử sách, được lưu truyền muôn đời, luôn in đậm trong lòng mỗi người.

Ngoài tinh thần tự hào dân tộc sâu sắc, nhân dân ta có lòng yêu nước sâu đậm, nồng nàn bộc phát từ trái tim của mỗi người. Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn căm tức trước cảnh sứ giặc đi lại nghênh ngang ngoài đường, đau lòng trước thói ăn chơi của tướng sĩ dưới quyền, ông khuyên răn, chỉ dẫn cho các tướng sĩ đi đến con đường đúng, con đường sống vinh hay chết nhục. Ông yêu nước đến nỗi, ngày quên ăn, đêm quên ngủ lo cho vận mệnh của Tổ quốc: “Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa, chỉ căm tức rằng chưa xả thịt, lột da, nuốt gan uống máu quân thù. Lòng căm tức, đau đớn đến tột cùng đến nỗi ông chỉ muốn xé xác quân giặc. Điều này đã thể hiện lòng yêu nước của ông, Nguyễn Trãi cũng đã nói trong tác phẩm Bình Ngô đại cáo:

Ngậm thù lớn há đội trời chung
Căm giặc nước thề không cùng sống.

Hai câu thơ này cho ta thấy được tấm lòng sâu sắc của Nguyễn Trãi. Ông căm thù giặc đến nỗi phải thốt ra lời thề “không cùng sống” với chúng - bọn giặc đã gây biết bao đau thương, tang tóc cho nhân dân ta:

- Nướng dân đen trên ngọn lửa hung tàn
Vùi con đỏ xuống hầm tai vạ
- Độc ác thay, trúc Nam Sơn không ghi hết tội
Dơ bẩn thay, nước Đông Hải không rửa sạch mùi.

Xuất phát từ lòng yêu nước, lòng căm thù giặc, nhân dân ta đã anh dũng hi sinh, không quản ngại gian lao, vất vả, thiếu thốn:

- Khi Linh Sơn lương hết mấy tuần
Khi Khôi Huyện quân không một đội…
- Nhân tài như lá mùa thu
Tuấn kiệt như sao buổi sớm.

Những áng văn, thơ cổ trên đã ghi biết bao những hình ảnh đẹp, biết bao những chiến công oanh liệt, hiển hách của các anh hùng dân tộc, thể hiện được tinh thần dân tộc sâu sắc và lòng yêu nước nồng nàn. Ngày nay chúng ta sống trong thời độc lập, hòa bình, chúng ta phải biết ơn những người anh hùng đã hi sinh cả cuộc đời mình để giải thoát đất nước khỏi ách nô lệ. Chúng ta phải biết tự hào mình là “con Rồng cháu Tiên”, tiếp tục giữ vững truyền thống yêu nước, yêu nhân dân, tiếp nối bước đường xây dựng đất nước của cha ông chúng ta, làm cho Tổ quốc ta ngày càng giàu mạnh hơn, to đẹp hơn.

Các bài học liên quan
Trong Truyện Lục Vân Tiên, Nguyễn Đình Chiểu viết: Nhớ câu kiến ngãi bất vi, Làm người thế ấy cũng phi anh hùng. Em hãy bình luận câu thơ trên.
Chở bao nhiêu đạo thuyền không thẳm Đâm mấy thằng gian hút chẳng tà.  Trình bày ý kiến của em về quan điểm sáng tác của Nguyễn Đình Chiểu. Quan điểm này thể hiện trong sáng tác của ông như thế nào?
Phân tích những biện pháp tu từ trong đoạn thơ sau: Tiếng chim vách núi nhỏ dần... Tiếng rơi rất mỏng như là rơi nghiêng. (Trần Đăng Khoa - Đêm Côn Sơn)
Đóng vai Thúy Kiều kể lại cho mọi người nghe việc báo ân báo oán. Trong lời kể giúp mọi người hình dung được cảnh vật và tâm trạng của Thúy Kiều khi gặp lại Hoạn Thư.
Phân tích đoạn Mã Giám Sinh mua Kiều trong Truyện Kiều của Nguyễn Du.

Bài học nổi bật nhất

Đề thi lớp 9 mới cập nhật