Đề bài: Phân tích đoạn trích “Nhà cầm quyền khôi phục uy quyền” trích “Những người khốn khổ” của Vích-to Huy-gô

Nhà cầm quyền khôi phục uy quyền trích Những người khốn khổ - bộ tiểu thuyết được nhân loại biết đến nhiều nhất trong kho tàng sáng tác của Vích-to Huy-gô.

BÀI LÀM

Vích-to Huy-gô (1802 - 1885), nhà thơ, nhà tiểu thuyết, nhà soạn kịch vĩ đại thuộc chủ nghĩa lãng mạn văn học Pháp trong thế kỉ XIX. Nhà cầm quyền khôi phục uy quyền trích Những người khốn khổ - bộ tiểu thuyết được nhân loại biết đến nhiều nhất trong kho tàng sáng tác của Vích-to Huy-gô.

Khi Phăng-tin đang nằm trên giường bệnh, xung quanh có ông Ma-đơ-len và bà xơ, thì Gia-ve xuất hiện bất ngờ. Phăng-tin tưởng là hắn đến bắt chị nên chị đã “kêu lên hãi hùng”. Gia-ve xuất hiện với diện mạo của một con ác thú: Cái mặt hắn “gớm ghiếc”, điệu bộ hắn “man rợ và điên cuồng”. Tiếng của hắn “không còn là tiếng người nói mà là tiếng thú gầm”. Cặp mắt của hắn nhìn “như cái móc sắt”, thật kinh khủng, bởi vì cái nhìn ấy cách đây hai tháng đã “đi thấu vào đến tận xương tủy chị”. Ngôn ngữ, hành động thô bạo, thiếu văn hóa: nắm cổ áo thị trưởng, xưng hô mày - tao, gọi Phăng-tin là con đĩ, điếm, luôn miệng lăng mạ, chửi bới. Phăng-tin sợ hãi “rùng mình” khi tên hung thần tiến vào giữa phòng và “hét lên”: “Mày có đi không?”. Chị cảm thấy “cả thế giới đang tiêu tan” khi tên mật thám nắm lấy cổ áo ông thị trưởng; và ông thị trường cúi đầu. Khi Phăng-tin kêu cứu ông thị trưởng thì Gia-ve “phá cười lên”, cái cười ghê tởm phô ra tất cả hai hàm răng. Tiếng cười ấy là tiếng gầm gừ của một chó điên, của một con thú dữ sắp vồ mồi? Thật lạnh lùng và ghê sợ khi ta nghe “nhà cầm quyền khôi phục uy quyền” khẳng định: “ở đây làm gì còn có ông thị trưởng nữa!”.

Khi Giăng Van-giăng muốn “cầu xin” Gia-ve “một điều” thì hắn bảo phải gọi hắn là “ông thanh tra” và “phải nói to”. Giăng Van-giăng xin Gia-ve “thư cho ba ngày” để ông tìm đứa con cho người đàn bà đáng thương đang nằm trên giường bệnh, thì hắn kêu lên: “Mày nói giỡn! Chà chà! Tao không ngờ mày lại ngốc thế?... Mày bảo là để đi tìm đứa con cho con đĩ kia!... “. Khi Phăng-tin run lên bần bật cất tiếng kêu thương gọi Cô-dét, gọi bà xơ gọi ông thị trường, thì Gia-ve như một con thú dữ bị trúng thương, hắn “giậm chân”, hắn nhìn Phăng-tin “trừng trừng”, hắn “túm một túm lấy cổ áo và cà-vạt” của Giăng Van-giăng, hắn thô lỗ gọi chị Phăng-tin là “con đĩ’, là “đồ khỉ”, hắn ra lệnh bắt chị phải “câm họng”. Với hắn thì không thể nào để tồn tại những nghịch cảnh nơi “cái xứ chó đểu”, mà phải “thay đổi hết”, không thể để nghịch cảnh “bọn tù khổ sai làm ông nọ bà kia, còn lũ gái điếm được chạy chữa như những bà hoàng!”. Dưới con mắt Gia-ve thì không thể có cái tên ông Ma-đơ-len, không có ông thị trường nào cả, mà “chỉ có một tên kẻ cắp, một tên kẻ cướp, một tên tù khổ sai là Giăng Van-giăng” mà hắn đã bắt được. Nhà cầm quyền khôi phục uy quyền là thế!

Lời nói, cử chỉ, hành động của tên hung thần Gia-ve đã làm cho Phăng-tin vô cùng kinh sợ, “chị thốt ra tiếng rên” răng đánh vào nhau “cầm cập” chị bỗng ngã vật xuống gối. Đầu đập vào thành giường rồi ngoẹo xuống ngực, miệng há hốc, hai mắt mở to và lờ đờ. Phăng-tin đã tắt thở.

Tác giả đã mô tả một cách chi tiết cái chết của Phăng-tin để vạch trần bộ mặt độc ác, tàn nhẫn của con người thú - tên mật thám, tên thanh tra Gia-ve. Trước phản ứng của Giăng Van-giăng như câý bàn tay của Gia-vệ đang túm lấy cổ áo mình, nghiêm nghị cảnh cáo tội ác của hắn “đã giết chết” một người đàn bà tội nghiệp thì hắn “phát khùng hét lên và hăm dọa”. Nhưng trước hành động của ông thị trưởng “giật gãy trong chớp mắt chiếc giường cũ nát”, “cầm lăm lăm cái thành giường trong tay và nhìn Gia-vệ trừng trừng”, thì tên hung thần cũng biết sợ, hắn “lùi ra phía cửa”. Đúng là Giá-về “run sợ”, hắn sợ bị người tù khổ sai đập chết. Ở đây ủy quyền thực sự được xác lập trước tòa án lương tri. Đó chính sự chiến thắng của ánh sáng trước bóng tối, của lòng nhân ái trước bản năng thú dữ.

Cái chết bất đắc kì tử của Phăng-tin, phản ứng quyết liệt của Giăng Van-giăng, sự run sợ của Gia-ve là tình huống đầy kịch tính, vừa bi thương, vừa hài hước, mang ít nhiều ý vị triết lí. Thật là hài hước và mỉa mai: nhà cầm quyền đang hung hăng khôi phục uy quyền thì bất ngờ bị tước mất uy quyền! Tuy cầm quyền nhưng Gia-ve lại không phải là kế mạnh. Kẻ mạnh là Giăng Văn-giăng. Và chính Gia-ve cũng hiểu rõ uy lực thực sự thuộc về ai. Hắn như bóng tối sợ hãi trước sự rạng rỡ của ánh sáng.

Hình ảnh Giăng Văn-giăng ngồi trước thi hài Phăng-tin luôn ám ảnh trong lòng người đọc nhiều nhất. Sau khi hạ uy thế Gia-ve, Giăng Van-giăng đã dành tất cả tâm hồn mình cho người đàn bà khốn khổ vừa mới chết. Ông “tì khuỷu tay lên thành giường”, ông “đỡ lấy trán” và “ngắm Phăng-tin nằm dài không nhúc nhích”. Một nỗi thương xót khôn tả, biểu lộ trong nét mặt và dáng điệu của ông. Ông yên lặng ngồi trước thi thể người đàn bà xấu số. Một lúc sau, trong trạng thái “mơ màng”, ông “cúi ghé lại gần và thì thầm bên tai Phăng-tin”.

Cảnh tình cảm động ấy đã được bà xơ Xem-pli-xơ chứng kiến. Và sau này bà thường kể lại rằng “lúc Giăng Van-giăng thì thầm bên tai Phăng-tin, bà trông thấy rõ ràng một nụ cười không sao tả được hiện trên đôi môi như nhạt và trong đôi mắt xa xăm đầy ngỡ ngàng của chị khi đi vào cõi chết”. Nghĩa cử cao đẹp của Giăng Van-giăng là sự tỏa sáng của tinh thần nhân văn cao cả. Ông “lấy hai tay nâng đâu Phăng-tin lên đặt ngay ngắn giữa gối như một người mẹ sửa sang cho con”. Giăng Van-giăng thắt lại dây nịt cổ áo, vén gọn mớ tóc rối vuốt mặt cho chị. Cử chỉ xót thương và tấm lòng nhân ái của Giăng Van-giăng đã làm cho gương mặt Phăng-tin “như sáng rõ lên một cách lạ thường”. Ông đã quỳ xuống trước hai bàn tay buông thõng ngoài giường của Phăng-tin, “nhẹ nhàng nâng lên và đặt vào đây một nụ hôn”.

Sau khi từ biệt Phăng-tin, Giăng Văn-giăng mới chủ động nộp mình cho Gia-ve. Cách hành xử này càng khẳng định uy chuyên của Giăng Văn-giang lúc nào ông cũng ở thế chủ động, ở vị thế uy quyền hơn Gia-ve.

Đoạn trích Nhà cầm quyền khôi phục uy quyền cho thấy bút pháp tự sự đặc sắc của Huy-gô. Ở đây, sự khôi phục “uy quyền” không thuộc về Gia-ve, mà đó là sự khôi phục uy quyền của Giăng Van-giăng của lương tri, của lòng nhân ái, của tình người, của ánh sáng trước Gia-ve - đại diện cho sự độc ái, cho bản năng thú dữ của những kẻ săn mồi. Nhân vật Giăng Van-giăng và cái chết của Phăng-tin đã làm cho trang văn của Huy-gô dào dạt cảm hứng nhân văn, chứa chan tinh thần nhân đạo. Có chính vì vậy, mà tiểu thuyết Những người khốn khổ được đánh giá là “một trong những cuốn tiểu thuyết nổi tiếng nhất của nền văn học thế kỉ XIX”.

Các bài học liên quan
Đề bài: Phân tích bài thơ “Từ ấy” của Tố Hữu.
Đề bài: Trong chuỗi ngày bị chính quyền Tưởng Giới Thạch giam cầm, Hồ Chí Minh đã cảm thấy đau khổ vô hạn khi bị mất tự do. Vậy mà có lúc Người tự nhận mình là “khách tự do”, “khách tiên”. Có thể giải thích điều đó như thế nào?
Đề bài: Một trong những nét phong cách nổi bật của thơ Hồ Chí Minh là “hình tượng thơ luôn luôn vận động hướng về sự sống, ánh sáng và tương lai”. Hãy chứng tỏ qua hai bài thơ “Chiều tối” “Giải đi sớm” trong “Nhật kí trong tù” của Bác.

Bài học nổi bật nhất

Đề thi lớp 11 mới cập nhật