Đề bài: Trong lời đề tựa kịch “Vũ Như Tô”, Nguyễn Huy Tưởng viết: "Than ôi! Như Tô phải hay những kẻ giết Như Tô phải? Ta chẳng biết. Cầm bút chẳng qua cùng một bệnh với Đan Thiềm"

• Bài học cùng chủ đề:
• Soạn bài Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài, trang 184 SGK Ngữ Văn 11
• Ý nghĩa hình tượng “Cửu Trùng Đài”
• Đọc hiểu Vĩnh biệt cửu trùng đài
• Ngữ pháp tiếng anh hay nhất

Đề bài: Trong lời đề tựa kịch “Vũ Như Tô”, Nguyễn Huy Tưởng viết:

"Than ôi! Như Tô phải hay những kẻ giết Như Tô phải? Ta chẳng biết. Cầm bút chẳng qua cùng một bệnh với Đan Thiềm".

Bằng những hiểu biết về đoạn trích “Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài” và vẽ vở kịch. Anh (chị) hãy phát biểu ý kiến của mình về lời đề tựa trên.

BÀI LÀM

Vũ Như Tô của Nguyễn Huy Tưởng là một vở bi kịch. Nhân vật chính là một người nghệ sĩ đầy tài năng và tâm huyết với khát vọng sáng tạo nghệ thuật mãnh liệt và chân chính. Trong lời đề tựa cho vở kịch, tác giả viết:

“Than ôi! Như Tô phải hay những kẻ giết Như Tô phải? Ta chẳng biết.

Cầm bút chẳng qua một vấn đề lớn, đó là mâu thuẫn giữa quan niệm nghệ thuật thuần túy của muôn đời và lợi ích thiết thực của nhân dân. Vũ Như Tô là một tài năng nhưng chính vì không giải quyết được mâu thuẫn giữa nghệ thuật và cuộc sống, nên ông đã thất bại.

Phải chăng “bệnh Đan Thiềm” là bệnh đam mê nghệ thuật, phụng sự nghệ thuật? Vũ Như Tô là một người nghệ sĩ chân chính, một người có tài và có tâm với nghệ thuật. Ông nghe theo lời khuyên của Đan Thiềm, nhận xây dựng Cửu Trùng Đài là vì mục đích nghệ thuật rất cao cả. Ông Vũ là người nghệ sĩ chỉ quan tâm đến nghệ thuật. Trong hồi kịch này, binh lính nổi dậy giết ông và phá hủy Cửu Trùng Đài. Vũ Như Tô chết đi nhưng ông vẫn không thể hiểu nổi tại sao lại như vậy. Ông không thể hiểu và không tin tâm huyết của mình đối với đất nước lại bị coi thường. Điều này được thể hiện ở cuộc đối thoại giữa Đan Thiềm và Vũ Như Tô ở lớp 1 của hồi kịch. Vũ không đứng về phía phe Lê Tương Dực nhưng vẫn muốn mượn uy quyền, tiền bạc của hắn để thực hiện hoài bão của mình.

Cuộc nổi loạn của binh lính, thợ thuyền là tất yếu. Bởi nếu Vũ Như Tô không xây Cửu Trùng Đài thì dân chúng đâu đến nỗi lầm than cực khổ. Giữa Vũ Như Tô, người nghệ sĩ có mục đích nghệ thuật tốt đẹp và nhân dân lao động đã không có tiếng nói chung bởi người nghệ sĩ như ông Vũ không hiểu và không gì giải quyết được mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống. Chính Đan Thiên cũng nói “Khi dân nổi lên, họ nông nổi vô cùng. Họ không phân biệt phải trái”.

Đan Thiềm và Vũ Như Tô là hai người tri âm tri kỉ, cùng có đam mê sáng tạo cái đẹp. Đan Thiềm là một người có tâm, bà kính trọng tài năng của Vũ Như Tô. Vì tấm lòng “biệt nhờn liên tài” ấy bà mới khuyên Vũ Như Tô mượn uy quyền và tiền bạc của Lê Tương Dực để xây dựng cho đất nước một công trình nghệ thuật vĩnh cửu. Trước khi chết, bà đã nhận ra sai lầm của mình. Khi biết Cửu Trùng Đài không thành, bà đã thiết tha giục giã Vũ trốn đi, mong bảo vệ an toàn tính mạng cho Vũ. Nhưng Vũ lại quyết chết cùng Cửu Trùng Đài. Nhìn thấy Cửu Trùng Đài bị đốt, bà thốt lên đau đớn: “Đài lớn tan tành. Ông Cả ơi! Xin cùng ông vĩnh biệt!”

Cả Vũ Như Tô và Đan Thiềm đều đáng thương, đáng trọng hơn là đáng trách. Họ là những người nghệ sĩ biết quý trọng tài năng và yêu nghệ thuật. Họ là những người có khát vọng cao quý, đó là xây dựng cho đất nước một công trình nghệ thuật lớn. Nhưng trong hoàn cảnh xã hội lúc đó, việc xây Cửu Trùng Đài là không đúng. Nghệ thuật không thể được xây dựng bởi máu và nước mắt của người lao động, không thể đứng trên sự sống của nhân dân. Nhà văn đã bộc lộ sự cảm thông và trân trọng của ông đối với hai con người tri âm tri kỉ và bất hạnh này.

Cao trào của mâu thuẫn thể hiện ở đoạn đối thoại giữa Vũ và Ngô Hạch cùng đám quân sĩ. Giữa họ không có tiếng nói chung. Đó là mâu thuẫn giữa quan niệm nghệ thuật thuần túy và lợi ích thiết thực của quần chúng nhân dân. Sự thất bại của Vũ Như Tô đã khẳng định chân lí, khi nghệ thuật mâu thuẫn với quy luật của cuộc sống, nghệ thuật khó tồn tại. Quần chúng nổi dậy giết Lê Tương Dực - tên hôn quân bạo chúa - là đúng, nhưng họ quên mất công sức của chính mình trong việc xây dựng Cửu Trùng Đài, quên mất ý nghĩa của công trình nghệ thuật nên đã phá hủy Cửu Trùng Đài và giết luôn cả người sáng tạo ra nó.

“Vũ Như Tô phải hay những kẻ giết Như Tô phải?”, Nguyễn Huy Tưởng vẫn băn khoăn về kết cục ấy. Bởi chân lí chỉ thuộc về Vũ Như Tô một nửa, còn nửa kia lại thuộc về quần chúng nhân dân. Nhưng với đoạn trích Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài, nhà văn đã giải quyết được phần nào mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống. Nghệ thuật đích thực phải thống nhất với quyền lợi của con người và vì con người. Đó là chân lí không bao giờ thay đổi.

Trên đây là bài học "Đề bài: Trong lời đề tựa kịch “Vũ Như Tô”, Nguyễn Huy Tưởng viết: "Than ôi! Như Tô phải hay những kẻ giết Như Tô phải? Ta chẳng biết. Cầm bút chẳng qua cùng một bệnh với Đan Thiềm"" mà dayhoctot.com muốn gửi tới các em. Để rèn luyện về kỹ năng làm bài thi và kiểm tra các em tham khảo tại chuyên mục "Đề thi học kì 1 lớp 11" nhé.

Nếu thấy hay, hãy chia sẻ tới bạn bè để cùng học và tham khảo nhé! Và đừng quên xem đầy đủ các bài Soạn Văn Lớp 11 của dayhoctot.com.

• Từ khóa:
• Lớp 11
• Ngữ Văn Lớp 11
• Môn Ngữ Văn
• Vĩnh biệt cửu trùng đài - Nguyễn Huy Tưởng
• Văn mẫu lớp 11