Cảm nhận Đời thừa của Nam Cao

Bài trước
Bài sau  

Nam Cao đã phản ánh chân thật tình cảm đau khổ bế tắc của người trí thức nghèo và ghi lại cuộc tự đấu tranh để vượt lên giữa lấy nhân phẩm của họ trong cảnh bế tắc đó

1. Bi kịch tinh thần của nhà văn Hộ

a. Trước hết, đó là bi kịch của người trí thức có ý thức về sự sống, muốn tự khẳng định mình trong cuộc đời bằng một sự nghiệp có ích cho xã hội cũng tức là muốn nâng cao giá trị đời sống của mình. Thế nhưng, cuối cùng bị gánh nặng cơm áo hằng ngày đè bẹp, phải chịu cuộc sống vô ích, buồn chán thành kiếp “đời thừa”.

- Hoài bão của Hộ là viết những tác phẩm có giá trị “nó sẽ làm mờ hết các tác phẩm khác cùng một thời”. Hoài bão mà Hộ quyết đạt tới bằng tất cả nghị lực và ý chí phi thường. Thế nhưng, “những lo lắng tủn mủn vật chất”, “những bận rộn tẹp nhẹp vô nghĩa lí” trong đời thường đã quật ngã mộng ước của anh. Thế mà anh “phải viết những bài báo để rồi người ta đọc rồi quên ngay sau lúc đọc". Quả thật, có gì đau đớn hơn thế nữa? Bi kịch tinh thần đau đớn của Hộ là chỗ đó.

- Đó là nỗi đau giằng xé tinh thần và khó có gì xoa dịu được, đối với người trí thức có ý thức sâu sắc về giá trị sự sống, khao khát được sống có ý nghĩa mà phải sống kiếp “đời thừa”.

b. Nhưng tấn bi kịch tinh thần của nhà văn Hộ không chỉ có thế. Từ nỗi đau đớn dai dẳng vì phải sống cuộc “đời thừa”, Hộ còn lâm vào bi kịch thứ hai cũng vô cùng đau đớn, thậm chí còn đau đớn hơn. Đó là bi kịch của một con người coi tình thương là nguyên tắc cao nhất, đã hi sinh tất cả chì vì tình thương, nhưng lại phạm vào lẽ sống tình thương của chính mình.

- Sự mâu thuẫn của Hộ là không nỡ vứt, bỏ gia đình để đeo đuổi sự nghiệp văn chương. Có lúc anh phát biểu như giọng điệu của một triết gia phương Tây về kiểu “siêu nhân chủ nghĩa", kiểu phát xít. Thế nhưng dù đau đớn bế tắc, anh vẫn chọn lấy gia đình, một sự chọn lựa giàu tính truyền thông đạo đức của cha ông ta. Đó là có thể bỏ tình yêu vị kỉ nhưng không nỡ bỏ tình thương.

http://dayhoctot.com/doi-thua-nam-cao-e189.html

- Sự hi sinh vì từ bỏ lí tưởng nghệ thuật để giữa lấy tình thương quả là một sự hi sinh quá lớn đối với anh.

- Hộ đã đau đớn đến thế vì anh vốn là kẻ giàu tình thương, vậy mà anh lại gây khổ cho người vợ cần được che chở và đáng thương nhất. Như vậy, anh đã chà đạp lên lẽ sống tình thương của chính mình, như một kẻ nhân cách thấp hèn.

- Nếu bi kịch thứ nhất không thực hiện được hoài bão văn chương, thì bi kịch thứ hai là bởi vì Hộ đã chà đạp trên nguyên tắc tình thương của chính mình.

2. Nghệ thuật của “Đời thừa”

- Một lối viết tự nhiên, dung dị không có dáng vẻ tân ki, nhưng đó là sự dung dị của cây bút già dặn bậc thầy.

- Cốt truyện đơn giản, khung cảnh đẹp, nhân vật ít hành động, song chính những chi tiết bình thường quen thuộc trong đời sống gia đình, sinh hoạt hằng ngày ấy lại được Nam Cao đặt ra những vấn đề có tầm vóc khái quát về xã hội, có giá trị nhân sinh sâu sắc.

- Truyện có sắc thái chân thật rất đậm, lại vừa thấm đượm ý vị triết lí sâu xa.

- Lí luận văn học có thể xếp nhân vật Hộ trong “Đời thừa” vào loại nhân vật tư tưởng, với ý nghĩa cấu trúc của nó là một tư tưởng, một ý thức. Nhân vật ấy mang nỗi đau dai dẳng về tấn bi kịch tinh thần.

3. TỔNG KẾT

- Trong “Đời thừa”, qua nhân vật Hộ, Nam Cao đã phát biểu ý kiến thật sâu sắc, thật tiến bộ về quan điểm nghệ thuật. Quan điểm ấy có tầm vóc và chiều sâu của một nhà văn tự giác về những nguyên tắc sáng tác hiện thực - nhân đạo.

- Dù văn chương chân chính thấm nhuần một tinh thần nhân đạo lớn lao, nhưng vẫn chưa vượt qua được thực tế tàn khốc để cứu lấy những mảnh đời bị vùi dập. Nhân vật của Nam Cao vẫn bế tắc và tấn bi kịch của họ không cách gì gỡ ra được.

- Nam Cao phản ánh chân thật tình cảm đau khổ bế tắc của người trí thức nghèo và ghi lại cuộc tự đấu tranh để vượt lên giữa lấy nhân phẩm của họ trong cảnh bế tắc đó.

 dayhoctot.com

Bài trước
In bài này
Bài sau  
Các bài học liên quan

Phân tích truyện ngắn Đời Thừa của Nam Cao

Truyện Đời thừa là một thành công tỉêu biếu của Nam Cao viết về đề tài người trí thức nghèo trước Cách mạng Truyện đã hàm chứa một tính nhân đạo và có giá trị tố cáo hiện thực sâu sắc.
Phân tích truyện ngắn Đời Thừa của Nam Cao

Phân tích tác phẩm Đời thừa của Nam Cao

Truyện tập trung vào bi kịch nhân vật Hộ. Đó là bi kịch của người trí thức nghèo trước Cách mạng tháng Tám. Hộ đã khao khát làm được một việc gì đó để nâng cao giá trị của mình trước toàn xã hội, muốn sống một cuộc sống có ý nghĩa mà cuối cùng chỉ vì gánh nặng áo cơm ghì sát đất mà phải sống một “đời thừa”, những khao khát bị tiêu diệt, những tâm tính tốt nhất cũng bị hủy hoại. Ở Hộ có hai bi kịch cơ bản:
Phân tích tác phẩm Đời thừa của Nam Cao

Đọc hiểu Cha con nghĩa nặng

Gợi dẫn 1. Hồ Biểu Chánh (1885 – 1958), tên khai sinh là Hồ Văn Trung, quê ở làng Bình Thành, huyện Đức Hoà, tỉnh Định Tường (nay là xã Thành Công, huyện Gò Công Tây, tỉnh Tiền Giang). Thuở nhỏ học chữ nho, sau học chữ quốc ngữ. Từ 1905, làm viên chức ở nhiều địa phương khác nhau thuộc Nam Bộ, nên có điều kiện hiểu kĩ cuộc sống và con người Nam Bộ
Đọc hiểu Cha con nghĩa nặng

Phân tích đoạn trích tác phẩm Cha con nghĩa nặng của Hổ Biếu Chánh đế thấy được tác ghi đã diễn tá thành công tình nghĩa cha con, một trong những tình cảm thiêng liêng cao quý nhát của con người

Văn chương từ xưa đến nay ngợi ca rất nhiều về tình mẫu tử mà rất ít những tác phẩm viết về tình phụ tử. Với những trang viết vô cùng cảm động, nhà tiểu thuyết Hồ Biểu Chánh đã phần nào bổ khuyết vào khoảng trống đó của văn học
Phân tích đoạn trích tác phẩm Cha con nghĩa nặng của Hổ Biếu Chánh đế thấy được tác ghi đã diễn tá thành công tình nghĩa cha con, một trong những tình cảm thiêng liêng cao quý nhát của con người
Các chương học và chủ đề lớn
Học tốt các môn khác lớp 11

Bài học nổi bật nhất

Đề thi lớp 11 mới cập nhật