Giải CÂU GHÉP

Câu ghép là câu có từ hai cụm chủ vị trở lên và chúng không bao nhau. Mỗi cụm chủ vị của câu ghép có dạng một câu đơn và được gọi chung là một vế của câu ghép.

I. KIẾN THỨC CẦN NẮM VỮNG

1. Câu ghép là câu có từ hai cụm chủ vị trở lên và chúng không bao nhau. Mỗi cụm chủ vị của câu ghép có dạng một câu đơn và được gọi chung là một vế của câu ghép.

2. Các vế trong câu ghép có thể nối với nhau bằng quan hệ từ hoặc không có quan hệ từ. Khi có quan hệ từ thì quan hệ giữa các vế được thể hiện rõ ràng và chặt chẽ hơn.

II. TRẢ LỜI CÂU HỎI PHẦN BÀI HỌC

A. ĐẶC ĐIỂM CỦA CÂU GHÉP

Câu 1. Cụm C - V trong những câu in đậm:

CN VN

- Một buổi mai    đầy sương thu và gió lạnh.

- Sương   thu.

- Gió  lạnh.

- Mẹ tôi   âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp.

- Con đường   dài và hẹp.

- Cảnh vật chung quanh tôi    đều thay đổi.

- Chính lòng tôi    đang có sự thay đổi lớn.

- Hôm nay tôi   đi học.

Câu 2. Câu có hai cụm C - V

- Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp.

Câu này có hai cụm C - V lớn và trong mỗi cụm C - V lớn có các cụm C - V nhỏ.

- Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.

Câu này có ba cụm C - V không bao chứa nhau.

Câu 4. Trong những câu trên; câu: “Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy hãy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng” là câu đơn, hai câu còn lại là các câu ghép.

B. CÁCH NỐI CÁC VẾ CÂU

Câu 1. Tìm thêm các câu ghép trong đoạn trích ở mục I.

Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường.

Những ý tưởng ấy tôi chưa lần nào ghi lên giấy, vì hồi ấy tôi không biết ghi và ngày nay tôi không nhớ hết.

...

Câu 2. Trong mỗi câu ghép, các vế câu được nối với nhau như sau:

Câu: “Hằng năm cứ vào cuối thu,... buổi tựu trường” các vế câu nối với nhau bằng từ “và” và “dấu phẩy”.

Câu: “Những ý tưởng ấy ... tôi không nhớ hết”, các vế câu nối với nhau bằng “dấu phẩy” và từ “và”.

Câu 3. Nêu thêm cách nối các vế câu trong câu ghép:

- Dùng những từ có tác dụng nối như quan hệ từ, cặp quan hệ từ, cặp phó từ, đợi từ hay chỉ từ thường đi đôi với nhau.

- Trong trường hợp không dùng từ nối thì giữa các vế câu cần có dấu phẩy, dấu chấm phẩy, dấu hai chấm.

III. RÈN KĨ NĂNG GIẢI BÀI TẬP SGK

Bài tập 1. Tìm câu ghép trong các đoạn trích:

a. U van Dần, u lạy Dần! Các vế câu được nối với nhau bằng “dấu phẩy”

Chị con có đi, u mới có tiền nộp sưu, thầy Dần mới được về với Dần chứ! Các vế câu được nối với nhau bằng “dấu phẩy”.

Sáng ngày người ta đánh trói thầy Dần như thế, Dần có thương không? Các vế câu được nối với nhau bằng “dấu phẩy”.

Nếu Dần không buông chị ra, chốc nữa ông lí vào đây, ông ấy trói nốt cả u, trói nốt cả Dần nữa đấy. Các vế câu được nối với nhau bằng “quan hệ từ” nếu ... thì (thì đã được lược bỏ) và thay bằng “dấu phẩy”.

b. Cô tôi chưa dứt câu, cổ họng tôi đã nghẹn ứ khóc không ra tiếng. Các vế câu được nối với nhau bằng một cặp từ hô ứng chưa - đã.

Giá như những cổ tục đã đày đọa mẹ tôi là một vật như hòn đá hay cục thủy tinh, đầu mẩu gỗ, tôi quyết vồ ngay lấy mà cắn, mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi. Các vế câu được nối với nhau bằng một cặp quan hệ từ giá - thì (thì trong trường hợp này đã được lược bỏ).

c. Tôi lại im lặng cúi đầu xuống đất: lòng tôi càng thắt lại, khóe mắt tôi đã cay cay. Các vế câu được nối với nhau bằng “dấu hai chấm”.

d. Hắn làm nghề ăn trộm nên vốn không ưa lão Hạc bởi vì lão lương thiện quá. Câu này có ba vế câu, vế thứ nhất nối với vế thứ hai bằng quan hệ từ “nên”, vế thứ hai với vế thứ ba bằng quan hệ từ “bởi vì”.

Bài tập 2.

a. Vì lão Hạc quá lương thiện nên Binh Tư không thích gì lão.

b. Nếu trời mưa thì trận đấu sẽ hoãn lại.

c. Tuy bận rộn nhưng chị vẫn dành nhiều thời gian cho gia đình.

d. Huy không những là con ngoan mà còn là trò giỏi.

Bài tập 3.

a. Bỏ bớt một quan hệ từ:

Binh Tư không thích gì lão  lão quá lương thiện.

Trận đấu sẽ hoãn lại nếu trời mưa.

Chị vẫn dành nhiều thời gian cho gia đình mặc dù bận rộn.

b. Đảo lại trật tự các vế câu:

Huy không những là trò giỏi mà còn là con ngoan.

Bài tập 4.

a. Hắn vừa ra khỏi trại giam đó “phạm tội cướp giật”.

b. Anh ấy đi đâu thì chị ấy theo đấy.

c. Chị Dậu càng nhún nhường bao nhiêu thì tên người nhà lí trưởng hàng lấn tới bấy nhiêu.

Bài tập 5. Hiện nay trong các siêu thị, người ta thường khuyến cáo hạn chế sử dụng bao ni lông. Đây là một giải pháp nhằm làm giảm ô nhiễm môi trường. Chúng ta vốn quen sử dụng bao ni lông trong cuộc sống hàng ngày vì chúng rất tiện lợi. Đây là một thói quen xấu vì bao ni lông sử dụng xong thải ra môi trường rất nguy hiểm. Do vậy, cần hạn chế tối đa việc sử dụng bao ni lông hoặc chuyển sang sử dụng các loại bao bì dễ phân hủy khác. Khuyến cáo trong các siêu thị cần phải được nhân ra rộng rãi để mọi người chú ý và thực hiện hơn.

Các bài học liên quan
Kể về một lần em mắc khuyết điểm làm thầy, cô giáo buồn.
NÓI QUÁ
HAI CÂY PHONG (trích Người thầy đầu tiên) - Ai-ma-tốp
LẬP DÀN Ý CHO BÀI VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM
CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG (trích) - O Hen-ri

Bài học nổi bật nhất

Đề thi lớp 8 mới cập nhật