VIẾT ĐOẠN VĂN TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂM

Trình bày luận điểm trong bài văn nghị luận cần phải thể hiện rõ ràng, chính xác nội dung của luận điểm trong câu chủ đề. Câu chủ đề trong đoạn văn trình bày luận điểm thường được đặt ở đầu đoạn (đối với đoạn diễn dịch) hoặc ở cuối đoạn (đối với đoạn quy nạp).

I. KIẾN THỨC CẦN NẮM VỮNG

1. Trình bày luận điểm trong bài văn nghị luận cần phải thể hiện rõ ràng, chính xác nội dung của luận điểm trong câu chủ đề. Câu chủ đề trong đoạn văn trình bày luận điểm thường được đặt ở đầu đoạn (đôi với đoạn diễn dịch) hoặc ở cuối đoạn (đối với đoạn quy nạp).

2. Trước khi viết đoạn văn trình bày luận điểm cần phải tìm đủ các luận cứ cần thiết, tổ chức lập luận theo một trình tự hợp lí đỂ làm nổi bật luận điểm.

II. TRẢ LỜI CÂU HỎI PHẦN BÀI HỌC

Câu hỏi 1

a. Câu chủ đề của đoạn văn: Thật là chốn hội tụ trọng yếu của bốn phương đất nước; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời.

Câu chủ đề được đặt ở cuối đoạn. Đây là đoạn được trình bày theo cách quy nạp.

b. Câu chủ đề của đoạn văn: Đồng bào ta ngày nay cũng rất xứng đáng với tổ tiên ta ngày trước.

Câu chủ đề được đặt ở đầu đoạn. Đây là đoạn văn được trình bày theo cách diễn dịch.

Câu hỏi 2.

a. Lập luận là cách nêu luận cứ để dẫn đến luận điểm. Lập luận phải chặt chẽ, hợp lí thì bài văn mới có sức thuyết phục.

b. Luận điểm của đoạn văn: Cho thằng nhà giàu rước chó vào nhà, nó mới càng hiện rõ bản chất chó đểu của giai cấp nó ra.

c. Luận điểm có sức thuyết phục là nhờ luận cứ. Nhưng nếu luận cứ không chính xác, chân thực, đầy đủ thì sức thuyết phục của luận điểm sẽ bị giảm đi. Nếu Nghị Quế không thích chó hoặc không giở giọng chó má với mẹ con chị Dậu thì sê không lấy gì làm căn cứ để chứng tỏ rằng: Cho thằng nhà giàu rước chó vào nhà, nó mới càng hiện rõ bản chất chó đểu của giai cấp nó ra.

d. Khi trình bày luận điểm, các ý cần được sắp xếp theo một thứ tự hợp lí. Việc sắp xếp luận cứ: Nghị Quế giở giọng chó má với mẹ con chị Dậu sau luận cứ vợ chồng địa chủ cũng yêu gia súc là nhằm làm cho luận điểm chất chó đểu của giai cấp nó hiện lên rõ nét hơn, nổi bật hơn.

e. Trong đoạn văn, những cụm từ: chuyện chó con, giọng chó má, thằng nhà giàu rước chó vào nhà, chất chó đểu của giai cấp nó được xếp cạnh nhau là cách thức để Nguyễn Tuân làm cho đoạn văn của mình vừa xoáy sâu vào một ý chung, vừa khiến bản chất thú vật của vợ chồng Nghị Quế hiện ra rõ nét.

III. RÈN KĨ NĂNG GIẢI BÀI TẬP SGK

Bài tập 1. Trong mỗi câu chủ đề đều thể hiện luận điểm của đoạn văn. Có thể diễn đạt luận điểm dưới dạng ngắn gọn, sáng sủa hơn:

a. Trước hết cần tránh lối viết dài dòng, lan man khiến người đọc khó hiểu.

b. Nguyên Hồng thích truyền nghề cho bạn việt trẻ.

Bài tập 2.

- Luận điểm của đoạn văn: Tôi thấy Tế Hanh là một người tinh lắm.

- Luận cứ:

+ Tế Hanh đã ghi được đôi nét rất thân tình về cảnh sinh hoạt chốn quê hương.

+ Thơ Tế Hanh đưa ta vào một thế giới rất gần gũi, ta chỉ thấy một cách mờ mờ.

Các luận cứ được tác giả sắp xếp theo trình tự tăng tiến.

Đây là đoạn văn viết theo lối diễn dịch.

Bài tập 3.

a. Học phải kết hợp với làm bài tập thì mới hiểu bài. Nếu chỉ học lí thuyết mà không làm bài tập thì mới chỉ hiểu một nửa mà không vận dụng được những kiến thức đã học vào phục vụ cuộc sống. Nếu chỉ làm bài tập mà không thuộc lí thuyết thì không bao giờ có thể đạt được kết quả.

b. Học vẹt không phát triển được năng lực suy nghĩ. Trong cuộc sống, đứng trước bất kì một tình huống nào cũng vậy, muốn hiểu sâu, nhớ lâu người học cần phải có tư duy. Nếu chỉ học vẹt thì không thể hiểu sâu vấn đề và làm cho năng lực tư duy không phát triển được. Từ đó tạo ra một thế hệ tương lai không biết suy nghĩ mà chỉ làm theo, nói theo những điều người khác đã nói.

Bài tập 4. Các luận cứ được sắp xếp theo trình tự như sau:

- Văn giải thích được viết ra nhằm làm cho người đọc hiểu.

- Giải thích càng khó hiểu thì người viết càng khó đạt được mục đích.

- Ngược lại, giải thích càng dễ hiểu thì người đọc càng dễ lĩnh hội, dễ nhớ, dễ làm theo.

- Vì thế, văn giải thích phải được viết sao cho dễ hiểu.

Sau đó, học sinh có thể lấy ví dụ về cách viết của Hồ Chí Minh để làm dẫn chứng thuyết minh cho luận điểm trên.

Các bài học liên quan
HÀNH ĐỘNG NÓI
HỊCH TƯỚNG SĨ - Trần Quốc Tuấn
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG (Phần Tập làm văn)
CÂU PHỦ ĐỊNH
CHIẾU DỜI ĐÔ (Thiên đồ chiếu) - Lí Công Uẩn

Bài học nổi bật nhất

Đề thi lớp 8 mới cập nhật