[Đề số 3] Đề khảo sát chất lượng đầu năm văn 12 THPT Thừa Lưu

– Nội dung: Tố cáo tội ác thức dân Pháp: bóc lột dã man về kinh tế

– Đoạn trích thuộc phong cách ngôn ngữ chính luận

1.2. Biện pháp nghệ thuật được thể hiện trong đoạn trích và tác dụng:

– Biện pháp nghệ thuật: Từ láy ( xơ xác, tiêu điều), điệp từ, lặp cấu trúc (chúng)

– Tác dụng: Nhấn mạnh tội ác tày trời của TD và thể hiện thái độ căm phẫn của người viết.

0.5

0.5

0.5

0.5

* Yêu cầu về kĩ năng:

– HS biết cách viết một đoạn văn (dài không quá 20 dòng giấy thi, không xuống dòng khi chưa kết thúc đoạn- trừ phần trích dẫn ý kiến).

– Diễn đạt rõ ràng, mạch lạc, có cảm xúc, thể hiện được quan điểm của người viết về vấn đề trên; không mắc lỗi chính tả.

– Đoạn văn có 3 phần: Mở đoạn-Thân đoạn-Kết đoạn

* Yêu cầu về nội dung:  HS có thể trình bày theo nhiều cách, sau đây là một số gợi ý:

– HS giới thiệu về mục đích học tập-> Trích dẫn ý kiến

– Giải thích:

+ Học để biết: Yêu cầu tiếp thu kiến thức

+ Học để làm, học để chung sống và học để tự khẳng định mình: Thực hành, vận dụng kiến thức và từng bước hoàn thiện chính mình.

– Phân tích tính đúng dắn của nhận định:

+ Vế 1:  “Học để biết” nhấn mạnh tính lí thuyết-> Mỗi người cần phải học để tiếp thu, lĩnh hội tri thức. Điều đó có vai trò quan trọng trong việc hình thành trí tuệ và nhân cách cho con người.

+ Vế 2: Học để làm, học để chung sống và học để tự khẳng định mình-> Nhấn mạnh tính thực hành của việc học->Mỗi người phải ý thức rõ học phải đi đôi với hành. Học chính là cách để khẳng định sự tồn tai, sự có mặt của mỗi người trong cuộc sống.

– Dùng dẫn chứng để chứng minh cho mục đích học tập đúng đắn mà Unesco đưa ra.

– Bàn luận, liên hệ và rút ra bài học

*Lưu ý: Tuỳ vào bài làm của HS, GV nên linh hoạt trong cách cho điểm

0.5

0.5

0.75

1.0

0,25

0.5

a/ Yêu cầu về kĩ năng:

– Biết cách làm bài văn NLVH về một đoạn thơ

– Kết cấu rõ ràng, chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, có cảm xúc, gợi hình.

– Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, viết câu; có liên kết, chữ rõ, bài sạch

b/ Yêu cầu về kiến thức: HS có thể trình bày theo nhiều cách nhưng cần đạt được một số ý sau:

1. Nội dung

– Giới thiệu vài nét về bài thơ Việt Bắc và vị trí đoạn thơ

->  Đoạn thơ gồm 8 câu, là phần đầu của bài thơ Việt Bắc tái hiện cuộc chia tay lưu luyến giữa người dân Việt Bắc và người cán bộ cách mạng.

*Bốn câu đầu: Là lời ướm hỏi tình cảm dạt dào của người ở lại

– Thời gian gắn bó tình nghĩa: 15 năm

– Không gian chia tay: cây, núi, sông, nguồn-> gợi không gian quen thuộc của một vùng căn cứ địa cách mạng

– Cách xưng hô: Mình –ta : Tình cảm thiết tha, khăng khít

– Điệp ngữ: Mình có nhớ vang lên day dứt khôn nguôi

*Bốn câu đầu: Là tiếng lòng của người cán bộ cách mạng về xuôi

– Dùng từ láy, đảo tính từ (bâng khuâng, bồn chồn)-> Tâm trạng bồi hồi, lưu luyến, bịn rịn

– Hoán dụ(Áo chàm)-> là nỗi nhớ nói lên tấm lòng thủy chung son sắt đối với quê hương cách mạng.

– Hình ảnh “Cầm tay nhau…biết nói gì”-> nhịp thơ bẻ gãy, thể hiện sự xúc động nghẹn ngào, không nói nên lời của người cán bộ về xuôi.

=> Cuộc chia tay đầy tình nghĩa, sâu nặng, lưu luyến giữa đồng bào VB và cán bộ kháng chiến.

2. Nghệ thuật

– Thể thơ lục bát

– Kết cấu đối đáp

– Giọng thơ tâm tình, ngọt ngào

– Ngôn ngữ mang đậm sắc thái dân gian

*Lưu ý: Chỉ cho điểm tối đa khi kết hợp được yêu cầu về kiến thức và kĩ năng

0,5

4,5

0.5

1.5

1.5

1,0