ĐI BỘ NGAO DU (trích Ê-min hay về giáo dục) Ru-xô

Đi bộ ngao du là đoạn trích trong tác phẩm Ê-min hay Về giáo dục của ông. Đây là văn nghị luận chứng minh có phương pháp trình bày diễn tả rất sinh động mang đậm sắc thái cá nhân của Ru-xô

I. KIẾN THỨC CẦN NẮM VỮNG

Ru-xô là nhà văn, nhà triết học vĩ đại của nước Pháp trong Thế kỉ Ánh sáng (thế kỉ thứ XVIII). Ông là con của một người thợ đồng hồ khéo tay, nhưng mãi đến năm lên 10 tuổi, Ru-xô mới được đi học, và chỉ được học hai năm. Sau đó ông học nghề và phiêu bạt suốt 13 năm để kiếm sống. Cuộc đời Ru-xô nhiều cay đắng mà vinh quang. Bài học lớn nhất của ông là bài học về tự học và kiên cường vượt qua mọi thử thách, quyết tâm theo đuổi chí hướng của mình.

Tác phẩm Ê-min hay Về giáo dục được Ru-xô viết vào năm 1762, là linh cao triết học của ông, gồm có năm cuốn. Ê-min là một nhân vật tượng trưng, được nuôi dưỡng từ thơ bé trong cuộc sống tự nhiên, trong môi trường dân chủ và tự do mà trí tuệ, nhân cách và thể lực ngày một phát triển tốt đẹp.

Đi bộ ngao du là đoạn trích trong tác phẩm Ê-min hay Về giáo dục của ông. Đây là văn nghị luận chứng minh có phương pháp trình bày diễn tả rất sinh động mang đậm sắc thái cá nhân của ông.

Cách viết của Ru-xô rất thâm trầm, giản dị. Qua các ngôi thứ: “Tôi, ta, Ê-min” ông đã làm cho giọng văn thay đổi, lúc thì tranh biện, lúc thì tâm sự. Lí lẽ, dẫn chứng ông nêu ra là sự thật hiển nhiên, là chân lí, đầy sức thuyết phục. Có lúc tác giả sử dụng so sánh một cách hóm hỉnh để khẳng định lí lẽ, quan điểm của mình. Lí lẽ dẫn chứng và cách lập luận của Ru-xô rất mạch lạc và khúc chiết, sáng tỏ và sâu sắc khi khẳng định một chân lí: đi bộ ngao du rất thoải mái và tự do, rất bổ ích và thú vị. Ai cũng nên biết, cần biết đi bộ ngao du để mở mang kiến thức, mở rộng tầm mắt, phát triển nhân cách, thể lực, làm cho cuộc sống có màu sắc ý vị.

Đọc trích đoạn Đi bộ ngao du của Ru-xô, hơn bao giờ ta thêm sáng tỏ: học trong tự nhiên rộng lớn, học trong cuộc sống muôn màu là một trong những cách học tích cực nhất, có giá trị nhất.

II. RÈN KĨ NĂNG ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN (trả lời câu hỏi SGK)

Câu 1. 3 luận điểm chính mà Ru-xô trình bày trong đoạn trích:

- Đi bộ ngao du rất thoải mái, chủ động và tự do.

- Đi bộ ngao du rất có ích, vì quan sát, học tập được nhiều kiến thức trong thế giới tự nhiên.

- Đi bộ ngao du vô cùng thú vị, có tác dụng tốt đến sức khỏe.

Câu 2. Trật tự sắp xếp ba luận điểm chính đều hợp lí. Tuy nhiên có thể đưa luận điểm thứ hai lên đầu, tiếp đó là luận điểm thứ nhất, cuối cùng là luận điểm thứ ba.

Lí do để phân tích cách sắp xếp các luận điểm của Ru-xô:

- “Tự do” với Ru-xô là mục tiêu hàng đầu vì ông luôn khao khát tự do. Ông thấy quý tự do hơn cả bởi khi còn nhỏ tuổi, ông đã bị chủ xưởng chửi mắng, đánh đập, rồi phải đi ở để kiếm ăn. Vì vậy suốt cuộc đời, ông đấu tranh cho tự do, chống lại chế độ phong kiến.

- Thuở nhỏ ông không được học hành, rất khao khát kiến thức nên cả đời nỗ lực tự học. Có lò vì thế mà ông xếp kiến thức ở hàng thứ hai thực tiễn sinh động của thiên nhiên.

Câu 3. Các đại từ nhân xưng khi thì ta, khi thì tôi trong bài cho thấy cuộc sống từng trải của Ru-xô luôn bổ sung sinh động cho lí lẽ của ông khi ông lập luận.

Nghĩa là tác giả dùng ta khi lí luận chung, tác giả xưng tôi khi nói về những cảm nhận về cuộc sống từng trải của riêng ông.

Nhờ sự xen kẽ giữa lí luận trừu tượng (gắn với ta) và những trải nghiệm của cá nhân tác giả (gắn với tôi) nên áng văn nghị luận này không khô khan mà rất sinh động.

Câu 4. Qua bài này ta hiểu con người, tư tưởng và tình cảm của Ru-xô:

- Bóng dáng của tác giả hiện lên qua các chi tiết trong bài văn nghị luận này.

- Ru-xô rất quý tư do, vì ông cho rằng đi bộ đã đạt được tự do nhất, không hề lệ thuộc vào ai hay vào phương tiện đi lại.

- Ru-xô rất yêu mến thiên nhiên vì ông tìm thấy ở thiên nhiên những kiên thức. Ông thích quan sát tự nhiên (núi sông, đồng ruộng, cây cối, hoa lá...).

III. BÀI VĂN THAM KHẢO

Những nét chính về đoạn trích Đi bộ ngao du của Ru-xô.

Bài làm

Ru-xô là nhà văn, nhà triết học vĩ đại của nước Pháp trong Thế kỉ Ánh sáng (thế kỉ thứ XVIII). Ông là con của một người thợ đồng hồ khéo tay, nhưng mãi đến năm lên 10 tuổi, Ru-xô mới được đi học, và chỉ được học hai năm. Sau đó ông học nghề và phiêu bạt suốt 13 năm để kiếm sống. Cuộc đời Ru-xô “nhiều cay đắng mà vinh quang”. Bài học lớn nhất của ông là bài học về tự học và kiên cường vượt qua mọi thử thách, quyết tâm theo đuổi chí hướng của mình.

Đi bộ ngao du là đoạn trích trong tác phẩm Ê-min hay về giáo dục của ông. Đây là văn nghị luận chứng minh có phương pháp trình bày diễn tả rất sinh động mang đậm sắc thái cá nhân của ông. Đoạn trích gồm ba đoạn, thể hiện luận điểm chính của tác giả:

- Đi bộ ngao du rất thoải mái, vì chủ động và hoạt động theo yêu cầu tự do cá nhân.

- Đi bộ ngao du rất có ích, vì được quan sát, học tập nhiều kiến thức trong thế giới tự nhiên.

- Đi bộ ngao du vô cùng thú vị, vì không bị ràng buộc bởi phương tiện di chuyển và thời gian.

Để giải thích chứng minh cho các luận điểm trên, tác giả khẳng định- “đi bộ ngao du thú vị hơn đi ngựa”, “đi bộ ngao du rất thoải mái và chủ động” có thể đến các nơi tùy ý thích của mình. Đi bộ ngao du có thể đến các cảnh đẹp, cảnh lạ như dòng sông, khu rừng hoặc một mô đá, một hang động nào đó.

Tiếp đến tác giả còn viện dẫn chứng minh qua các nhà khoa học, liền triết thủa trước như Ta-lét, Pla-tông hay Pi-ta-go đã suy nghĩ, nghiền ngẫm trong lúc đi bộ ngao du. Các nhân vật này đi ngao du để xem xét tài nguyên, đặc sản và cách thức trồng trọt những đặc sản ấy. Họ xem xét một khoảng đất, ghè một mẩu đá hay sưu tập những gì họ muốn.

Ru-xô đã so sánh một cách hóm hỉnh để làm bật ra lí lẽ, luận chứng phòng sưu tập của những triết gia phòng khách thì có đủ các thứ linh tinh. Trái lại ở phòng sưu tập của Ê-min thì rất phong phú, như có cả trời đất. Ở đây có thể so sánh với công trình của Đô-bang-tông, nhà tự nhiên học lừng danh của nước Pháp.

Điểm cuối cùng tác giả nói đến sức khỏe được tăng cường khi đi bộ ngao du. Nó khác hẳn với kẻ xa hoa sống trong tiện nghi sang trọng. Họ ngồi trong các cỗ xe tốt chạy rất êm, nhưng tính khí thì cáu kỉnh, tâm hồn thì mơ màng buồn bã.

Trong khi đó Ê-min thì đi bộ nhưng lạc quan yêu đời: “luôn luôn vui vẻ, khoan khoái và hài lòng với tất cả”. Ê-min ăn ngon miệng dù chỉ là “bữa cơm đạm bạc”, ngủ ngon giấc hơn dù trên cái giường tồi tàn.

Cuối cùng đi bộ ngao du là làm cho con người trở nên giản dị hơn, biết sống - yêu và yêu đời hơn.

Rõ ràng cách viết của Ru-xô rất giản dị dễ hiểu nhưng rất thâm trầm. Lí lẽ ông đưa ra chứng minh giải thích là sự hiển nhiên, là chân lí, đầy tính thuyết phục.

Cách trình bày luận điểm và luận cứ mạch lạc, khúc chiết, sáng tỏ và sâu sắc.

Đọc bài Đi bộ ngao du ta thấy sáng tỏ một chân lí là trong tự nhiên có cuộc sống muôn màu muôn vẻ. Đi bộ ngao du là rất bổ ích cho trí tuệ và tình cảm.

Các bài học liên quan
LUYỆN TẬP XÂY DỰNG VÀ TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂM
VIẾT ĐOẠN VĂN TRÌNH BÀY LUẬN ĐIỂM
BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC (Luận học pháp)
ÔN TẬP VỀ LUẬN ĐIỂM
HÀNH ĐỘNG NÓI (tiếp theo)

Bài học nổi bật nhất

Đề thi lớp 8 mới cập nhật